Yeni Zaferler: Eliud Kipchoge
Sporcular*
1:59:40 koştuğu tarihi maraton yalnızca başlangıçtı. Eliud Kipchoge şimdi insan üstü başarılarını herkesin potansiyelini gözden geçirmesini sağlamak için kullanıyor.
Antrenman kampında her zaman ranzanın üst katında uyur. Kelly Clarkson'ın müziğini çok sever. Şimdi de sporla sınırlı kalmayan, dünya çapında bir hareket başlatıyor. Eliud Kipchoge, iki saatlik maraton engelini aşarak adını efsanelerin arasına yazdırdı. Başarının tanımını değiştiren efsane ismin nasıl biri olduğunu, onu tanıyanlardan öğreneceğiz.
Mütevazı Bir Kahraman
Gloria Kosgei, Eliud Kipchoge'nin yaşadığı yer olan Kenya'nın Eldoret kentinde avukatlık yapıyor. Gloria, Kipchoge ile ilk tanıştığında efsanevi maratoncu onu çok şaşırtan bir şey yapmış: Ünlü değilmiş gibi kendisini tanıtmış.
"İlk tanışmamızda çok sıcakkanlıydı. Bana şöyle dedi: 'Gloria, ben Eliud.' Bana kendisini tanıttı. Eliud'u tanımayan mı var?" diyor, gülerek.
Bugün Kipchoge'nin yakın bir arkadaşı olan Gloria, koşucunun alçakgönüllülüğünü çok beğeniyor. Bu mütevazılık, Kipchoge'ye hem kendi ülkesinde hem de yurt dışında sevgi ve saygı kazandırdı.
Gloria şöyle diyor: "Herkes onun mütevazılığından bahseder. Kenya'da birçok büyük sporcu var ama onun kadar büyük olup bir de alçakgönüllü olan sporculara az rastlanır. Özel muamele beklemez. Bizim gibi kuyruğa girip sırasını bekler. Eliud yüksek profilli bir sporcu ama kendisini hiç de öyle görmez. Kendisini 'Ben Eliud.' diye tanıtır. Başka bir şey demez."
"Eliud yüksek profilli bir sporcu ama kendisini hiç de öyle görmez. Kendisini 'Ben Eliud.' diye tanıtır. Başka bir şey demez."
Kipchoge'nin uzun süredir avukatlığını yapan Richard Cheruiyot, onu çoğu kişiden daha uzun zamandır tanıyor. Eldoret'te yaşayan Richard'ın, Eliud ile 20 yıldan uzun süren yakın bir ilişkisi var ve yakaladığı başarıya rağmen Kipchoge'nin tavırlarının (ve uyku tercihlerinin) değişmediğini söylüyor.
"Ünlü olmadığı eski günlerde, Kenya'nın Kaptagat köyünde atletizm kampına giderdi. Bugün bir dünya şampiyonu olmasına rağmen hala o kampa gidiyor ve ranzanın üst katında uyuyor. Bu durumda hiçbir gariplik olduğunu düşünmüyor." diyen Richard'ın sesinden, müvekkili ve dostunun onu şaşırttığını anlamak mümkün.
"Kampta dışarıdayken, popülerliği yüzünden insanları mıknatıs gibi kendisine çekiyor. Ona gelip sorular soruyorlar ya da onunla selfie çekmek istiyorlar. Bugüne kadar kimseyi reddettiğini görmedim."
İstikrar Her Şeydir
Kipchoge'nin onu tanıyanlara ilham veren bir diğer özelliği de çok disiplinli olması. Berlinli emlakçı Emilie Mullier Charrier, aynı zamanda bir maratoncu. Kipchoge ile 2018 Berlin Maratonunda tanışan Emilie, onunla tanıştıktan sonra daha ciddi çalışmaya motive olduğunu ve bunun sonucunda maraton süresini bir saat aşağıya çektiğini söylüyor. Üstelik bu yaklaşımın faydalarını gördüğü tek yer antrenmanları değil.
Emilie şöyle diyor: "Eliud beni çok etkiledi. Disiplinini, istikrarını ve koşma arzusunu görünce sen de aynısını yapmak istiyorsun. Koşu sporunda yaptığını meslek hayatıma da uyguluyorum. Her zaman planlı programlıyım. Kendimi iyi hissetmesem bile her gün elimden gelenin en iyisini yapıyorum. Onun gibi ben de her gün daha iyi olmak istiyorum."
Kipchoge'nin bir başka arkadaşı da Las Vegas'lı kredi memuru Usila Koech. Usila'nın ailesi 30 yıldan uzun zamandır Kipchoge'nin koçu Patrick Sang'i yakından tanıyor. Usila'nın iki oğlu da koşucu ve ikisi de Emilie gibi Kipchoge'nin iş etiğini benimsedi.
"2019 yılında ailecek Kenya'ya gittik ve onunla tanışmak istedik. Viyana'daki iki saatten kısa maraton denemesine hazırlandığını biliyorduk. Buna rağmen bizi bir dakika bile bekletmedi ve dikkatini tamamen bize verdi. Oğullarımı koca bir gülümsemeyle, samimi bir şekilde kucakladı. Onlara hikayesini anlattı, hayallerini sordu ve şöyle dedi: 'Yapmak istediğiniz her şeyi yapacaksınız. Yeter ki disiplinli olun. İstikrarlı olun. Sıkı çalışın.'"
Onlara hikayesini anlattı, hayallerini sordu ve şöyle dedi: "Yapmak istediğiniz her şeyi yapacaksınız. Yeter ki disiplinli olun. İstikrarlı olun. Sıkı çalışın."
Koech ailesi o gün Kipchoge ile fotoğraf çektirdi. Aylar sonra, Kipchoge Viyana'daki tarihi maratonu koşarken seyirciler arasında onlar da vardı. Yaşadıkları deneyim ve yarıştan önce Kipchoge ile yaptıkları sohbet, Usila'nın oğullarının üzerinde derin bir iz bıraktı.
Usila şöyle diyor: "Eliud ile tanışmaları, dünyaya yaklaşımlarını değiştirdi. Kendi aramızda yaptığımız bir şaka var. 'İsa olsa ne yapardı?' sözünü 'Eliud olsa ne yapardı?' şeklinde değiştirdik. Çünkü vasat işler yaparak büyük olamazsın. Çok ama çok disiplinli ve istikrarlı olarak büyük olabilirsin."
İlham Kaynağı
Kipchoge'nin başarı yaklaşımının ilham verici olmasının nedeni, her hedefi erişilebilir gibi göstermesi. Madhvi Dalal, Galler doğumlu bir eczacı ve Nairobi'de kadın hijyen ürünlerine ulaşamama sorununu çözmeyi amaçlayan, kar amacı gütmeyen bir kuruluşun kurucusu. Kipchoge, Kenya'nın Samburu County bölgesinde onunla birlikte gönüllü çalışma yaptığında, koşucunun sihirli yanına kendi gözleriyle şahit olmuş.
Madhvi şöyle diyor: "Çocuk evlilikleri ve hamilelikleri, ülkenin bu bölgesinde çok yaygın. Kız çocukları regl ve cinsel haklar konularında eğitiyorum. Ama Kipchoge onlara çok daha fazlasını öğretti. Onlara şöyle dedi: 'H vitamini hayır deme hakkıdır. Bu, diğer vitaminlerden daha önemlidir. Hayır deme hakkınız var.' Şöyle de dedi: 'En iyi dostunuz kitaptır.' Kızların çoğu bu dediklerini unutmadı. İki ay sonra, kendilerine ne olmak istedikleri sorulduğunda mühendis, pilot vs. olmak istediklerini söylediler. Onlara umut aşıladı."
Kipchoge, Madvhi'nin kızlarını gelecekteki kariyerlerini hayal etmeye teşvik ederken Nairobili grafiti sanatçısı Elijah “Eljay” Mutua da koşucunun, sanatını ileriye taşıyan bir ilham kaynağı olduğunu söylüyor.
Eljay şöyle diyor: "Kipchoge, durdurulamaz olabileceğime inanmamı sağladı. Onun bana öğrettiği en önemli ders, ne olursa olsun kendine sadık olmak oldu. Kişiliğin, yaptığın işlerde kendisini belli eder. Senin imzan gibidir. Kendini bulduğun zaman geri kalan her şeyin anahtarını elde etmiş olursun."
"Kipchoge, durdurulamaz olabileceğime inanmamı sağladı."
Gerçek Miras
Eldoret'ten Las Vegas'a kadar her yerde Eliud, yeteneğini sadece rekorları kırmak için değil, insanlara ilham vermek ve hedeflerinin peşinden koşacak gücü kazandırmak için de kullanıyor. Kiminin kişisel rekorunu kırmasına, kiminin yeni bir hedefi kovalamasına, kiminin de daha parlak bir gelecek düşlemesine yardımcı olan Kipchoge, bu insanların engelleri aşıp hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olarak hayatlarını değiştirdi.
Dünyanın dört bir yanından, sınır tanımadığına inanan bu insanlar, Kipchoge'nin altın madalyalarından, insan üstü hızından ve podyumdaki anlarından daha kalıcı olan gerçek mirası. Ailesi "Eliud olsa ne yapardı?" mottosuyla yaşayan Usila Koech, röportajımızın sonuna doğru bu mirası özetliyor.
"Misyonunun dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek olduğuna yürekten inanıyorum."
Duvar resmi sanatçısı: Elijah “Eljay” Mutua
Fotoğrafçılar: Kyle Weeks ve Chris Anderson