Garima Thakur, Dünyanın Geleceği İçin Protesto Yapıyor
Kültür
Şehrine geçmişte yaşadığı çevre felaketini unutturmamaya kararlı olan 15 yaşındaki Hintli iklim değişikliği aktivistiyle tanış.
"Arka Bahçem", sporcuların doğayla bağlantılarını ve dengeyi keşfettiği bir seri.
15 yaşındaki Bhopal'li Garima Thakur, daha aktivizme başlamadan iklim değişikliğinin ve bunun dünya üzerindeki yıkıcı etkisinin farkındaydı. 13 yaşında izlediği, Leonardo DiCaprio tarafından seslendirilen "Tufandan Önce" belgeselinde gördüğü korkunç görüntülerin ardından depresyona girdi ve çevre için kaygılanmaya başladı. Dünyayı tehdit eden iklim tehlikesinin sadece dünyanın başka bir yerinde, başka kişilerin başına gelmediğinin farkına vardı. İklim değişikliğinin çevreye etkilerinin işaretleri, kendi şehrinde ve ülkesinde de yaygın olarak görülüyordu.
"Sokağın kenarında lastik yakıldığını, bir yerlerde bir ağacın kesildiğini, insanların ailelerine su götürmek için kuyruğa girdiğini gördüğümde aklıma hep filmin mesajı geliyordu." diyor Garima. "Bunlar, tehlikenin işaretleri ve bu işaretler Hindistan'ın her yerinde var. Bunları bir kez gördün mü artık görmezden gelemezsin."
Garima, dağlık ve ormanlık Himachal Pradesh eyaletinde bulunan Bilaspur bölgesindeki büyükannesinin evinin yakınında akan dereyi sevgiyle hatırlıyor: "Kuzenlerimle yürüyüşe çıktığımızda oraya giderdik. Neredeyse hiç insan olmazdı ve özgürce oyun oynayabilirdik. Suyun içindeki balıkları görebilirdik."
Garima'nın çocukluk anılarında yer eden o noktadan bugün asfalt yol geçiyor. Garima, artık çevresine hayat veren bir dere yerine sadece yol kenarında durgun bir su kütlesi olduğunu söylüyor. "Yolu yaptıklarında yaklaşık 11 yaşındaydım. Dereye sadece birkaç yıldır gidiyor olmama rağmen başına geleni görmek çok canımı sıkmıştı."
"Bir gün bir kanun yapıcı veya siyasi liderin yanımdan geçerken durup bana ne yaptığımı sormasını ve ona söyleyeceklerime kulak vermesini umuyorum."
Garima'nın bu deneyimi, önlemler alınmadığı takdirde başkaları tarafından da yaşanacak. Havamız kirlenirse ve gezegenimiz sağlığını yitirirse dışarıda özgürce yürümemiz, koşmamız ya da spor yapmamız imkansız olacak.
Garima, bu durumun alternatifine ve temiz bir ortamda yaşamanın faydalarına da şahit oldu. Babası orduda çalıştığı için çocukluğunun büyük kısmını şehirden şehre taşınarak geçirdi. Yaşadığı şehirler, genellikle Hindistan'ın kirlilik haritasında olmayan yerlerdi: "Küçükken Dehradun ve Dharamkot gibi yemyeşil şehirlerde yaşama şansını yakaladım. Buralarda her akşam uzun yürüyüşlere çıkar ve temiz havayı solurdum. Buralarda yaşarken kendimi zinde ve enerjik hissederdim." Büyük şehre taşındığından beri doğaya özlem duyan Garima, ileride okumak için Dehradun'a geri dönmeyi planlıyor.
Hissetmeye başladığı sorumluluk duygusu ve çocukluğundan aklında kalan doğa hatıraları, Garima'yı İsveçli aktivist Greta Thunberg'in adımlarını takip edip iklim değişikliğine dikkat çeken ve sayıları giderek artan dünyanın dört bir yanındaki genç kadınlardan biri haline getirdi. Fen bilimleriyle arası iyi olmadığı için Garima'nın hedefinde çevre krizinin farklı bir yönü var: Yasama.
Yaşından beklenmeyen bir ciddiyetle "Benim asıl ilgi alanım çevre yönetimi. Dünyada bu alanda fark yaratacağıma ve küresel iklim tehlikesi hakkındaki mesajımı bu şekilde duyuracağıma inanıyorum." diyen Garima, ulaşmak istediği hedefin zorluğunun farkında.
Hatta Garima, Hindistan'ın prestijli hukuk okulları olan Ulusal Hukuk Üniversiteleri'nden birinde okumak için girmesi gereken sınava şimdiden hazırlanıyor. Yönetim alanında ilerlemeyi seçmesinin bir nedeni de "aktivizmimi bulduğum şehir" dediği Bhopal'in tarihi.
Orta Hindistan eyaleti Madhya Pradesh'te bulunan Bhopal şehri, 2-3 Aralık 1984 gecesi dünyanın en büyük sanayi felaketlerinden birini yaşadı. Eski şehrin merkezinde bulunan böcek ilacı fabrikasından sızan yaklaşık 40 ton toksik gaz, binlerce kişiyi hemen öldürdü. Sonraki yıllarda, gaza doğrudan ve dolaylı şekilde maruz kalmaktan kaynaklanan sağlık komplikasyonları ve kronik sağlık sorunları binlerce kişinin daha ölümüne neden oldu. Bazıları, bu felaketin 25.000'den fazla can aldığını tahmin ediyor.
Garima, bu felaketten onlarca yıl sonra doğmuş olmasına rağmen 1984 yılında yaşanan bu vahim geceyi ve ardından gelen çevre reformlarını iyi biliyor. "Bu kanunları ayrıntılarıyla anlamak ve geçmişte yarattıkları pozitif etkiden daha da büyük bir etki yaratacak şekilde uygulanıp uygulanamayacaklarını görmek istiyorum." diyor.
Garima hukuk okumaya hazırlanırken bir yandan da böcek ilacı fabrikasına 20 dakikalık mesafedeki VIP Yolu'nun kenarında her cuma protesto yapıyor. Genç çevre aktivisti, Thunberg'in tüm dünyaya yayılan Gelecek İçin Cumalar hareketinin Bhopal'de en çok tanınan yüzü oldu.
Garima, protestoya başladığı geçen ilkbahardan bu yana, yağmur çamur demeden tek bir "Değişim Günü"nü bile kaçırmadı. Bazen arkadaşları veya anne babasıyla birlikte ama genellikle yalnız olarak buraya gelen Garima, kalın siyah harflerle "İklim Grevi!" yazdığı pankartıyla mesajını yorulmak nedir bilmeden iletiyor.
Hindistan'daki akranları okulda ezberledikleriyle akademik başarıya ulaşmaya teşvik edilirken Garima, kalıpları kırmayı tercih etti. Dünyayı tehdit eden en yakın tehlikelerle sınıfın dışına çıkarak mücadele ediyor: "Bizi yönetenlerde veya akranlarımda küçük de olsa farkındalık yaratıp neslimizi bekleyen tehlikeyi görmelerini sağlayabilirsem kötü havada dışarıda geçirdiğim saatlere değmiş olacak."
Garima'nın aklını bugünlerde en çok dünyanın öbür tarafında yaşanan olaylar kurcalıyor: ABD'nin batı yakasında son yıllarda artış gösteren orman yangınlarından gördüğü görüntüler, Garima'nın bilincinde kalıcı izler bıraktı: "Artık iklim tehlikesi denince aklıma yangın geliyor. Bu beni çok etkiliyor, çünkü nefessiz kalmanın nasıl bir his olduğunu biliyorum."
Garima, şehri Bhopal'da otuz yıldan uzun zaman önce yaşanan trajediyi, dünya liderleri hemen harekete geçmediği takdirde dünyanın başına geleceklerin habercisi olarak görüyor. "Havamız solunamaz, suyumuz içilemez hale gelecek. Nehirlerde balık kalmayacak. Tarlalarda ekin yetişmeyecek." diyor. "Bunu önlemeye çalışmaktan daha önemli bir şey olabilir mi?"
Ancak onu motive eden bir başka gelecek vizyonu var: "Zihnimde canlandırıp durduğum bir senaryo var. Bir gün bir kanun yapıcı veya siyasi lider yanımdan geçerken durup bana ne yaptığımı soracak ve ona söyleyeceklerime kulak verecek."
Yazan: Prayag Arora Desai
Fotoğraflar: Dolly Haorambam