Ponad chmurami: boiska na dachach w Hongkongu

W szkole Melody Siu miała twardy orzech do zgryzienia: uwielbiała przedmioty ścisłe tak samo jak sztukę. W końcu zdecydowała się na jedno i drugie. „Naturalnym połączeniem tych dwóch dziedzin wydaje się architektura” – mówi o obranej ścieżce zawodowej.

Dziś – jako starsza architektka w One Bite Design Studio w Hongkongu – Melody codziennie łączy sztukę i naukę. Przez jej biurko przechodzą różnorodne projekty dotyczące przestrzeni publicznej – od spokojnych herbaciarni, przez tętniące życiem hotelowe lobby, po boiska do koszykówki na dachach budynków w okolicy mieszkań komunalnych.

Przy każdym projekcie trzeba uwzględniać inne czynniki. Gdy Melody razem ze swoim zespołem po raz pierwszy zabierali się za przeprojektowanie boiska do koszykówki, musieli uczyć się tego w praktyce. Ukończenie czterech takich projektów pozwoliło im określić kilka przydatnych reguł. Popatrz na nie jak na poradnik dotyczący projektowania obiektów sportowych:

• Trwałość. Jeśli chodzi o przestrzenie publiczne, estetyka nie ma wielkiej wartości, jeśli nie idzie w parze z trwałością. „Musisz wybrać odpowiedni kolor bazowy dla boiska, aby farba nie ścierała się szybko ani nie powstawały na niej ślady” – mówi Melody.
  
  
• Wydajne wykorzystanie przestrzeni. W Hongkongu koszykówka jest tak popularna, że gracze często muszą czekać nawet godzinę, aby rozegrać mecz. Im więcej boisk będzie zaprojektowanych jako część placów zabaw, tym więcej osób będzie mogło grać.
  
  
• Współpraca ze społecznościami. Aby maksymalnie wykorzystać zalety boiska, należy zaprojektować je według określonych specyfikacji. Melody i jej zespół nie byli ekspertami od koszykówki, gdy zaczynali te projekty, dlatego poprosili o pomoc osoby, które znały się na rzeczy.
  
  
• Praca z dostępnymi zasobami. Renowacja istniejącego obszaru to zupełnie coś innego niż zaczynanie od początku. Kreatywne podejście do problemów i zaakceptowanie ograniczeń to kluczowe kwestie.
  

Zobacz powyższy film, aby dowiedzieć się, jak projektanci, sportowcy i miłośnicy koszykówki wspólnie odnawiają publiczne boiska w całym Hongkongu. Poniżej możesz zapoznać się z ich ostatnimi projektami – które są również świetnymi miejscami do gry w kosza.

Zarówno na boisku, jak i poza nim wygrywa zespół. Pierwszy projekt renowacyjny doprowadził do współpracy pomiędzy Melody i jej ekipą One Bite oraz projektantami ze SLAB, społecznością miłośników koszykówki z Hongkongu. Podział obowiązków wyglądał następująco: projektanci ze SLAB byli odpowiedzialni za grafiki i kolory inspirowane panoramą miasta po zmroku oraz za zaprojektowanie głównego boiska, a ekipa One Bite zajęła się wyglądem zewnętrznego boiska oraz rozplanowaniem napraw elementów takich jak zadaszenie, które pozwala sportowcom grać podczas sezonu deszczowego występującego w tym regionie. Rezultatem prac jest funkcjonalne dzieło sztuki będące czymś więcej niż sumą poszczególnych części składowych.

„Boiska do koszykówki w Hongkongu są zwykle czerwono-zielone. Wyglądają przez to dość monotonnie” – mówi Melody, opowiadając o standardowych kolorach wykorzystywanych na większości publicznych obiektów sportowych. Na ich tle boisko Tsing Yi wygląda jeszcze bardziej zachwycająco. Mimo że renowacja była dość prosta i dotyczyła tylko estetyki, całość robi duże wrażenie za sprawą designu nawiązującego do lokalnej okolicy: kształty czerpią z topografii wyspy Tsing Yi, a paleta barw jest inspirowana słynnymi lokalnymi rybami. „Mam nadzieję, że dzięki temu poczują silniejszą więź z własną wyspą, poczują się za nią odpowiedzialni i będą z niej dumni” – mówi Melody, wspominając też o tym, że projekt jest widoczny z okien otaczających go mieszkań.

Gdy członkowie zespołu One Bite po raz pierwszy odwiedzili to miejsce, zobaczyli, że znajdujące się na dwóch poziomach boiska są nie tylko zapuszczone, ale również odseparowane – dolne i górne boisko oddzielały barierki. Pierwszym zadaniem była więc funkcjonalna transformacja, czyli otworzenie przestrzeni i dodanie miejsc siedzących umożliwiających użytkownikom swobodne przemieszczanie się między boiskami. Następnie projektanci skupili się na wielofunkcyjności przestrzeni oraz dostosowaniu jej do potrzeb ludzi niezależnie od wieku. Boiska znajdują się na dachu budynku zamieszkiwanego przez osoby zarówno młode, jak i starsze, o różnych zainteresowaniach, projektanci postanowili maksymalnie wykorzystać powierzchnię i umieścić na niej ścieżki spacerowe, opony do wspinania się, boiska do koszykówki oraz plac zabaw zachęcający dzieci do kreatywnego ruchu. Aby mieć pewność, że wszystkie oznaczenia na boiskach są prawidłowe i spełniają koszykarskie wymogi, Melody i reszta zespołu skontaktowali się z lokalną organizacją Hong Kong Playground Association, która udzieliła im niezbędnych wskazówek.

Znalezienie wolnego terminu na obleganych boiskach do koszykówki w Hongkongu nie należy do łatwych zadań – zwłaszcza dla kobiet, które nie zawsze są na nich mile widziane i traktowane serio. Dzięki współpracy z lokalnymi partnerami ekipa One Bite rozpoczęła pracę nad stworzeniem inkluzywnej przestrzeni, w której wszyscy sportowcy niezależnie od płci poczują się jak u siebie. „Priorytetem są dziewczęta” – Melody opowiada o kreatywnej strategii, którą zespół przyjął podczas prac nad Ming Tak. „Naszym celem jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni dla sportowców, zwłaszcza dziewcząt, aby każdy mógł cieszyć się sportem bez żadnych obaw”. Wartości te są widoczne w nowym projekcie wyróżniającym się gradientowymi kolorami reprezentującymi spektrum niebinarnych tożsamości płciowych oraz wyrazistą grafiką z literą „W” na środku jednego z dwóch boisk, która stanowi przypomnienie, że to kobiety mają na nim pierwszeństwo.

Czas na grę! Podczas powstawania tego artykułu publiczne obiekty były zamknięte z powodu pandemii. Mamy jednak zdjęcia tych czterech boisk z lotu ptaka, więc gdy będzie już bezpiecznie, możesz odszukać je podczas wizyty w Hongkongu i zagrać na nich.

Ważna wiadomość! Firma Nike nawiązała niedawno współpracę z lokalnymi organizacjami, aby odnowić kolejne publiczne boisko w Hongkongu – w ramach programu Nike Grind wykonano je z 20 tysięcy znoszonych par sneakersów. Już nie możemy się doczekać, aby na nim zagrać. Więcej o boisku Shek Lei Grind dowiesz się w Nike News.