De basics van dubbelspel tennis: leidraad voor beginners met spelregels, tips en strategieën voor dubbelspel tennis
Sporten en activiteiten
Twee tenniscoaches geven tips over het spel, de strategieën en scores voor dubbelspel tennis.
Zoals de naam al een beetje zegt, speel je bij dubbelspel tennis samen met een partner tegenover twee tegenstanders aan de andere kant van het net. Het is eigenlijk de teamvariant van de individuele wedstrijd.
"Dat maakt het zo leuk: je speelt niet langer in je eentje. Je hebt iemand om een beetje op terug te vallen, om mee strategieën te bepalen en mee te praten tussen de punten door," zegt Freddy Mesmer, hoofdcoach van het herentennis aan de Georgetown University.
Behalve het plezier van een teammaatje hebben, zijn er veel factoren waarin het dubbelspel tennis afwijkt van het enkelspel, zoals de afmetingen van de baan, de positie van de spelers en de spelstrategie. Hieronder lees je hoe dubbelspel tennis verschilt van het enkelspel, met tips van coaches om als dubbelspel tennisspelers uit te blinken op de baan.
(Gerelateerd: Tennisscores voor beginners: een basisuitleg over hoe je een wedstrijd wint)
De baan bij dubbelspel tennis
Naast de twee extra spelers is de afmeting van de baan een van de meest opvallende verschillen tussen het enkel- en dubbelspel. Op een standaard tennisbaan lopen er twee zijlijnen langs beide zijden van de baan, genaamd 'doubles alleys'.
De zijvakken die zo ontstaan, zijn elk 1,37 meter breed, en behoren bij dubbelspel tennis tot het speelveld. Hoewel enkelspel tennis op dezelfde baan wordt gespeeld, behoort deze ruimte bij enkelwedstrijden niet tot het speelveld. Met de zijvakken meegerekend, is de complete baan bij dubbelspel 2,72 meter breder dan bij enkelspel.
Voor tennisspelers die gewend zijn om enkel te spelen, kan deze extra baanruimte bij dubbelspel tennis even wennen zijn, zegt Maciek Sykut, associate head coach van het herentennis aan de Duke University en voormalig professioneel tennisspeler.
Wanneer dubbelspelers teveel de nadruk leggen op het verdedigen van de zijkanten, zijn partners behalve het zijvak aan hun kant meer bezig met het verdedigen van het midden van de baan, zegt hij.
Hoewel de baan groter is bij dubbelspel tennis, hoeft elke speler maar een kleiner deel van de baan voor zijn rekening te nemen, omdat er vier spelers zijn. Volgens Sykut betekent dit doorgaans dat je bij dubbelspel tennis minder hoeft te rennen. Afhankelijk van wat een speler uit een potje tennis wil halen, kan dat aantrekkelijk zijn.
(Gerelateerd: 8 essentials die elke tennisoutfit compleet maken)
Hoe werkt serveren bij het dubbelspel tennis?
Net als bij enkelspel tennis serveert één speler gedurende een hele game bij dubbelspel tennis. (Let op: een tennisset bestaat doorgaans uit zes games, met twee of drie sets in elke match.) Bij elke opslag staat de serverende speler achter de baseline en moet deze de bal over het net serveren in het servicevak aan de andere kant van de baan.
Wanneer de serverende speler aan de linkerkant van de baan staat, moet de bal in het rechtse tegenoverliggende servicevak belanden aan de andere kant van het net. Wanneer de bal niet in het servicevak terechtkomt, is dit een fout en krijgt de serverende speler nog een kans. Wanneer de tweede service ook fout is, geldt dit als een dubbele fout en verliest het serverende team een punt.
Na een succesvolle service wordt het punt gespeeld, waarbij de twee koppels de bal heen en weer spelen over het net. Het punt eindigt wanneer de bal twee keer aan een kant van het net stuitert, niet over het net belandt of buiten het speelveld wordt geslagen. Vervolgens begint het volgende punt.
Bij de volgende service serveert dezelfde speler vanaf de rechterkant van de baan richting de linkerkant van het servicevak aan de andere kant van het net. De serveerder blijft op deze manier afwisselen tot de game is afgelopen.
Bij de volgende game serveert het andere team, net als bij enkelspel tennis. Maar bij dubbelspel tennis zijn er unieke regels voor service en ontvangst.
Bij elke game moeten teams wisselen van serverende speler. Voorbeeld: bij een dubbelteam van spelers A en B serveert speler A in de eerste game van een set. Een van de tegenstanders serveert dan bij de tweede game. Bij de derde game serveert speler B. De hele set wordt er op deze manier doorgespeeld.
Bij de volgende set mag het team wisselen, waarbij speler B bij de eerste game serveert en speler A bij de derde game.
De partner van de serveerder mag zelf een plek op de baan kiezen. In veel gevallen speelt de partner in het eigen servicevak. Als de serveerder aan de linkerkant van de baan staat, staat diens partner aan de rechterkant van het servicevak en omgekeerd.
Een andere strategie heet de 'Australian formation', waarbij de partner van de serveerder in het servicevak daartegenover staat. Wanneer de serverende speler vanuit de linker baseline slaat, staat de partner in deze opstelling links in het servicevak.
Redenen waarom sommige spelers voor deze opstelling kiezen kunnen zijn:
- Voor rechtshandige serveerders die opslaan vanuit de linkerkant van de baan, kan deze opstelling ervoor zorgen dat de ontvanger de bal naar de forehand van de serveerder terugslaat. Dit kan een voordeel zijn als de serveerder een sterkere forehand dan backhand heeft en daar optimaal gebruik van wil maken.
- Wanneer de partner van de serveerder rechtshandig is en een sterke forehand heeft, kan de Australian formation ook helpen bij de service vanuit deze kant, omdat de forehand van de partner (in plaats van de backhand) zich in het midden van de baan bevindt.
- Als de ontvangende partij lekker op dreef is, kan het veranderen van formatie ze van slag brengen en het serverende team helpen scoren.
Hoe werkt het terugslaan bij dubbelspel tennis?
Waar de serveerder bij elk punt van kant wisselt, blijft het ontvangende team bij elke opslag van de game aan dezelfde linkerkant van de baan. Bij de eerste punt van de game, wanneer de serveerder opslaat vanaf de servicelijn aan de linkerkant van de baan, staat speler Y van de tegenpartij aan de rechterkant van de baan. Deze speler moet vanaf daar de bal terugslaan naar de andere kant van de baan.
Bij het volgende punt wisselt het serverende team van kant, waarbij speler A serveert vanaf de rechtse baseline. De spelers van de tegenpartij blijven op hun plek staan. Nu wordt speler X de ontvangende speler.
Na die eerste terugslag mogen spelers van de tegenpartij overal aan hun kant van de baan gaan staan.
Wissels
Bij zowel enkel- als dubbelspel tennis wisselen teams van zijde na elke oneven game van een set. Wanneer een team tijdens de eerste game aan de ene kant van het net heeft gespeeld, wisselt deze van kant voor de tweede en derde game. Na de derde game keren ze weer terug naar hun oorspronkelijke kant van het net.
Dit heet een wissel en gaat vaak gepaard met een korte pauze van 90 seconden.
Hoe de scores bij dubbelspel tennis werken
De scores bij wedstrijden dubbelspel tennis werken op dezelfde manier als bij enkelspel tennis. De wedstrijd begint met een gelijke score: 0-0. Bij tennis wordt een nul-score 'love' genoemd. Hierna worden punten als volgt gescoord:
- Eerste punt: 15
- Tweede punt: 30
- Derde punt: 40
- Vierde punt: game
Een score van 40-40 (of een tie van 3 punten elk) wordt 'deuce' genoemd. Na deuce heeft het volgende team die scoort een voordeel ('ad' van 'advantage'). Wanneer dat team opnieuw scoort, winnen zij de game. Als ze dat punt verliezen, is het opnieuw gelijkspel en is de score deuce. Het spel gaat verder totdat de ene kant na deuce 2 punten achter elkaar wint.
Bij veel toernooien, waaronder de Amerikaanse National Collegiate Athletics Association (NCAA), wordt 'no-ad scoring' gebruikt bij dubbelspel tennis. Bij deze puntentelling hoeven dubbelpartners geen 2 punten voorsprong te hebben om de wedstrijd te winnen. Wanneer er 'no-ad' wordt gespeeld, wordt de winnaar bij een score van 40-40 (dit heet nog steeds deuce) bepaald door het volgende punt.
Zijn er tiebreaks bij dubbelspel tennis?
De meeste sets in een tenniswedstrijd worden gespeeld totdat een van beide teams zes games wint. Wanneer je een tennisscore '6-2' ziet, heeft de winnende partij zes games gewonnen en de verliezende partij twee games.
In veel gevallen moet de set met twee games voorsprong worden gewonnen, dus als de setscore 6-5 is, wordt er nog een game gespeeld. Wanneer het team wint dat voorop stond, eindigt de set met 7-5. Maar als het team met vijf punten de volgende game wint met 6-5, eindigt de set bij 6-6. Bij veel toernooien wordt dit gevolgd door een tiebreak.
Een tiebreak wordt bij tennis geteld tot 7 punten, maar in plaats van het standaard scoresysteem, worden er nu hele punten geteld. Zo staat de winnaar van het eerste punt in een tiebreak voor met 1-0 in plaats van met 15-0. De game gaat verder totdat het ene team minstens 7 punten heeft en een voorsprong heeft van minimaal 2 punten.
Voor tiebreaks geldt ook een andere service dan bij normale games. In plaats van één speler die de hele game serveert, wisselen teams elkaar af. Het eerste punt wordt geserveerd door het team dat de volgende game moest serveren.
Na het eerste punt serveert de tegenpartij voor 2 punten en wisselen de teams elkaar vervolgens na elke 2 punten af, tot het einde van de tiebreak. Telkens wanneer het serverende team wisselt, wordt er binnen het team ook van serveerder gewisseld.
In een game van team AB tegen team XY is de servicevolgorde als volgt:
- Punt 1: speler A serveert.
- Punten 2-3: speler X serveert.
- Punten 4-5: speler B serveert.
- Punten 6-7: speler Y serveert.
- Punten 8-9: speler A serveert.
- Punten 10-11: speler X serveert
Teams wisselen na elke 6 punten van kant. Dit blijft zo doorgaan tot het einde van de tiebreak.
Tiebreak bij de derde set
Bij sommige dubbelspel wedstrijden spelen teams maar twee volledige sets. Wanneer elk team een set wint en de match eindigt met een 1-1, spelen ze geen derde set, maar een tiebreak.
In deze gevallen wordt de tiebreak gespeeld tot 10 in plaats van 7. Teams moeten nog steeds winnen met een voorsprong van 2 punten, en alle andere regels (waaronder de servicevolgorde) blijven hetzelfde.
Wanneer ben je een goede dubbelspeler?
Als het gaat om skills, zegt Mesmer het volgende: "De drie belangrijkste slagen bij het dubbelspel zijn de service, de return en de volley. Wanneer iemand krachtig serveert, is het moeilijk om de bal voorbij de partner van de serveerder terug te slaan, die de return moet opvangen."
Een speler die goed is in de return, zegt hij, kan die krachtige service gecontroleerd over het net terugslaan, voorbij de tegenstander die dicht bij het net staat. Als de bal naar de speler bij het net wordt geslagen, kan die speler een volley slaan (wanneer een bal uit de lucht wordt geslagen als deze over het net vliegt) in plaats van deze eerst laten stuiteren.
Volleys zijn vaak lastig te verdedigen en terug te slaan, omdat ze zo snel gebeuren. Aangezien spelers de bal niet helemaal vanaf de baseline terug over het net zien komen, moeten ze bij een volley snel reageren.
Volleys zijn belangrijk bij zowel enkel- als dubbelspel tennis, maar vooral bij dubbelspel zijn ze cruciaal, zegt Mesmer, omdat een van beide partners van elk team bijna altijd aan het net staat.
"Als je een goed dubbelspel speelt, maak je veel slagen vooraan de baan bij het net, en niet zozeer vanaf de baseline," zegt Mesmer. Enkelspelers kunnen daarentegen bij de baseline blijven staan en veel grondslagen maken.
Maar omdat een van de dubbelpartners bijna altijd vooraan de baan begint (het dichtste bij het net binnen de servicevakken), moeten spelers veel volleys kunnen verdedigen en terugslaan. Daarom hebben sterke dubbelspelers goede volleyskills; snelle reflexen en snel beslissingen kunnen nemen, evenals een uitstekende controle over het racket.
Een andere mentale en sociale vaardigheid die spelers goed kunnen gebruiken bij dubbelspel tennis is communicatie, zeggen beide coaches.
"Communicatie en sociale vaardigheden zijn ongetwijfeld een van de belangrijkste onderdelen," zegt Sykut. In tegenstelling tot enkelspel tennis, waarbij een speler zonder overleg van de ene plek naar de andere kan lopen, "staat er nu een andere speler op de baan met wie je moet samenwerken. Je overlegt met elkaar. Het is nu een teamsport, waarbij twee mensen met elkaar moeten samenwerken," zegt hij.
Dubbelpartners kunnen elkaar ook dekking geven, waarbij de ene speler een tandje bijzet wanneer de ander wat hulp nodig heeft, zegt Mesmer.
Tekst: Greg Presto