Wat is peesontsteking aan je rotatorenmanchet, en hoe behandel je het? Experts geven antwoord

Of je nu een weekendsporter of amateur-atleet bent, of net met je fitnessreis begint, blessures door overbelasting kunnen een risico vormen en worden vaak werkelijkheid. Afhankelijk van de sport of de activiteit, kan peesontsteking — ook wel bekend als tendinitis — optreden in verschillende gewrichten en delen van het lichaam. Volgens onderzoek zijn rug- en kniepijn de meestvoorkomende klachten bij volwassenen in de VS. En op de derde plaats? Ongemak bij de schouder. Het is zelfs zo dat ongeveer 67 procent van de volwassenen in de VS een keer in hun leven te maken krijgt met schouderpijn.

Bij deze schouderpijn gaat het meestal om blessures aan de rotatorenmanchet, vooral peesontsteking en tendinopathie, blijkt uit hetzelfde onderzoek. Hierdoor kan het pijnlijk of oncomfortabel zijn om je arm op te tillen. Maar hoe ontstaat deze blessure aan de rotatorenmanchet? En wat is de rotatorenmanchet nu eigenlijk? Dat en nog veel meer lees je hieronder.

De rotatorenmanchet is een groep spieren en pezen die over de kop van het lange bot in je arm ligt, volgens de American Academy of Orthopaedic Surgeons. Met je rotatorenmanchet kun je je arm optillen en bewegen.

Doet het pijn wanneer je je armen boven je hoofd tilt?

"Peesontsteking aan je rotatorenmanchet is een acute ontsteking aan een van de pezen van de rotatorenmanchet", zegt Mary Kate Casey, P.T., D.T.P. en eigenaar van PREP Performance Center in Chicago.

Hoe ontwikkel je peesontsteking aan je rotatorenmanchet? Het kan veroorzaakt worden door herhaaldelijke bewegingen boven het hoofd, zoals gewichtheffen of een basketbal gooien, maar ook door het uitvoeren van push-ups of pull-ups. Deze herhaaldelijke bewegingen kunnen irritatie veroorzaken, die er uiteindelijk toe leidt dat de spieren van de rotatorenmanchet als het ware slijten omdat ze tegen het bot aan wrijven, zo stelt de Cleveland Clinic. Als dit niet behandeld wordt, kan de spier scheuren.

Herhaaldelijke bewegingen in de schouder kunnen ook de manier waarop je schouder beweegt veranderen, waardoor er problemen ontstaan. "Op den duur past de mechaniek van de schouder zich aan, waardoor deze disfunctioneler wordt. Hierdoor ontstaat slijtage van de pezen, wat kan aanvoelen als klikken of kraken bij de schouder", zegt Casey. Daarnaast kun je peesontsteking ontwikkelen door op een uitgestrekte arm te vallen of als je op je schouder wordt geslagen. De AAOS merkt ook op dat peesontsteking kan ontstaan ''zonder een aanwijsbare reden.''

Daarnaast zijn sommige mensen gevoeliger voor peesontsteking in de rotatorenmanchet (net als scheurtjes). Dit is waarschijnlijk te verklaren door het gebrek aan bloedtoevoer naar het gebied, zo vertelt Alejandro Badia, arts, oprichter van het Badia Hand to Shoulder Center in Doral, Florida, en oprichter en medisch directeur van OrthoNOW. De reden waarom iemand een slechte bloedtoevoer heeft, is niet duidelijk, zegt hij, maar "er zijn veel mensen met dit soort schouderpijn die helemaal niet sporten. Je hoeft niet vaak in de sportschool te zijn [om peesontsteking aan de rotatorenmanchet te krijgen]", zegt hij. Een goede bloedtoevoer zorgt voor voldoende zuurstof en voedingsstoffen die deze weefsels gezond en soepel houden.

"Een pees met weinig bloedtoevoer ziet eruit als een stuk leer", zegt Badia.

Er kan ongemak ontstaan aan de boven- of de achterkant van je schouder, zegt Casey, iets wat weer terug kan komen als je uitrust, wanneer je je armen boven je hoofd houdt of tijdens het opnieuw uitvoeren van de activiteit die het ongemak veroorzaakt.

Het voelt misschien alsof er iets niet klopt wanneer je je armen optilt. "Zodra je armen hoger dan parallel aan de vloer zijn – in een hoek van ongeveer 90 graden – beginnen de slijmbeurs en de rotatorenmanchet een beetje te trekken", zegt Badia.

Ook wijst de AAOS erop dat de zwelling en gevoeligheid in het begin mild kunnen zijn, maar naarmate de peesontsteking erger wordt, je ook 's nachts pijn kunt hebben, je zwakker kunt voelen of moeite kunt krijgen om je arm achter je rug te doen.

Eerst heb je een diagnose nodig. Badia raadt aan om naar een orthopedische kliniek te gaan. Of ga naar je huisarts of een specialist. Om peesontsteking aan de rotatorenmanchet te diagnosticeren, laat Badia meestal een röntgenfoto en een MRI-scan doen. De röntgenfoto zal worden gebruikt om andere oorzaken van de pijn uit te sluiten, zoals artrose. Een MRI-scan kan worden gebruikt om peesontsteking aan de rotatorenmanchet te diagnosticeren en te zien of de scheur gedeeltelijk of volledig is.

In de eerste paar weken dat het ongemak ontstaat, kan een fysiotherapeut onderzoeken hoe vrij je je schouder kunt bewegen, hoeveel kracht erin zit en hoe stijf je spieren zijn. Ook wordt de mechaniek van het schouderblad en je houding beoordeeld, vertelt Casey. Zodra dat gebeurd is, kan de fysiotherapeut de klachten aan je schouder behandelen die tot peesontsteking leiden.

Het goede nieuws is dat de "peesontsteking aan de rotatorenmanchet vrij snel kan worden opgelost als er nog steeds sprake is van acute ontsteking", zegt Casey.

Veelvoorkomende behandelingen voor peesontsteking aan de rotatorenmanchet omvatten:

Praktische technieken: hieronder valt gewrichtsmobilisatie, massage of houdingscorrectie om de bewegingsvrijheid en mechaniek te verbeteren, vertelt Casey.

Stretching: rekoefeningen kunnen je helpen om stijve spieren rond de schouder te behandelen. Een goede stretch om te oefenen is op je rug op een foamroller liggen met je armen in een doelpositie. Zo voer je de stretch uit:

• Ga op een foamroller liggen, zodat je vanaf je hoofd tot je bekken volledig ondersteund bent. De foamroller ondersteunt je ruggengraat (van boven naar beneden).
• Buig je knieën zodat je voeten stevig staan en druk ze zachtjes tegen de vloer om in balans te blijven.
• Strek je armen uit in een doelpositie en hou je ellebogen op gelijke hoogte met je bovenlichaam.
• Hou je ruggengraat voortdurend in een neutrale houding. Er moet een klein beetje ruimte zitten tussen je onderrug en de foamroller.

Deze stretchoefening kun je ook voor een work-out doen. "Laat de zwaartekracht je borst openen, waardoor je spieren worden geactiveerd en je lichaam wordt voorbereid op versterkende oefeningen", zegt Casey. ""Door de voorkant van je lichaam los te maken en je rug te openen, kun je deze oefeningen zo efficiënt mogelijk uitvoeren", vervolgt ze. (Daar gaan we hieronder verder op in.)

Versterkende oefeningen: het verbeteren van de schouderkracht met oefeningen met gewichten — die zwakke spieren in het gebied activeren — verbetert de mechaniek en houding, én stabiliseert het gewricht en het schouderblad, zegt Casey. "Gebruik een passend gewicht dat je gedurende de bewegingen onder controle kunt houden, in plaats van zware gewichten", zegt ze. Door te leren hoe je deze oefeningen voor de spieren in het bovenlichaam op de juiste manier uitvoert — vooral onder het toeziend oog van een fysiotherapeut — zal je peesontsteking in de toekomst kunnen voorkomen.

Specifieke oefeningen voor de rotatorenmanchet: Badia raadt externe rotaties met een dumbbell aan, wat de bloedtoevoer naar de rotatorenmanchet verbetert (maar geen spieren opbouwt). Pak lichte dumbbells (tussen de 1 en 3 kg). Zo voer je de oefening uit:

• Lig op je rechterzijde met je rechterhand onder je hoofd ter ondersteuning.
• Hou een lichte dumbbell in de linkerhand, hou je arm in een hoek van 90 graden met je bovenarm tegen je lichaam gedrukt.
• Til de dumbbell op en draai hem naar het plafond.
• Breng hem daarna terug naar je lichaam, alsof je arm in een mitella zit.

Doe dat zo'n 15 tot 20 keer per kant.

Veranderingen thuis: als je lang achter een bureau zit voor je werk, moet je een goede bureauhouding oefenen. Dit zal de gezondheid van de rotatorenmanchet helpen ondersteunen, zegt Casey. Ergonomie op kantoor, oftewel op de juiste manier aan je bureau zitten, kan helpen. Zet je computer op een armlengte afstand van je ogen en kies een stoel waarbij je voeten plat op de vloer of een voetsteun staan. Wanneer je je telefoon gebruikt, ga dan rechtop zitten en hou het scherm voor je gezicht, in plaats van eroverheen te leunen of te hangen.

Tekst: Jessica Migala