Alles over de posities bij basketbal

Basketbal is veranderd. Van oorsprong waren de rollen van de vijf posities aan beide kanten van het veld — genummerd van 1 tot 5 — strak bepaald. In het spel van vandaag is dat niet altijd het geval.

"In het verleden deden de nummers 1 de taak van de nummers 1, de nummers 2 deden de taak van de nummers 2", legt Terri Mitchell uit, associate head coach van het vrouwenbasketbal op de University of Pittsburgh. "[Maar nu] hebben de spelers meerdere rollen op het veld."

In plaats van de spelers één van de vijf posities te geven, zetten de coaches van vandaag hun beste spelers op het veld en stemmen hun coaching af op de sterke punten van die spelers, zo legt Mitchell uit.

Mitchell en James Howard, head coach van het vrouwenbasketbal in Georgetown, leggen uit dat één van de redenen waarom basketbalposities door elkaar zijn gaan lopen, is dat basketbalspelers vaardiger op alle posities zijn geworden.

Van middenvelders wordt nu bijvoorbeeld meer bereik verwacht dan vroeger, zegt Howard. Door toenemende algemene vaardigheidsniveaus op alle posities, zegt hij — en coaches die hun spelers aanleren om op alle posities te spelen, voegt Mitchell toe — wordt basketbal een sport zonder posities.

Hoewel het spel steeds minder focust op de specifieke posities, bestaan ze nog wel. Hieronder leggen Mitchell en Howard de vijf traditionele basketbalposities uit, wat ze uniek maakt en hoe elke daarvan aan het veranderen is.

(Gerelateerd: Vijf voordelen van basketballen, volgens experts)

De shooting guard, oftewel nummer 2, is meestal de "speler op het veld die het beste schiet", zegt Mitchell. "Als je een coach bent en je een actie bedenkt, ga je ervan uit dat deze speler sowieso 3 punten gaat scoren. Ik ga een actie voor ze bedenken."

Shooting guards schieten meestal van buiten de 3-puntslijn op de ring, of ze nemen jumpshots binnen de 3-puntslijn, maar buiten de key, het gebied tussen de overtredingenlijn en de basket.

Nu de posities steeds meer in elkaar overlopen en alle spelers beter leren schieten, hebben teams niet altijd een traditionele shooting guard op het veld staan, "omdat ze [spelers] leren om op iedere plek [en positie] te kunnen spelen]", zegt Mitchell.

In het verleden, zelfs toen posities eenduidiger waren, was het verschil tussen een shooting guard en een small forward (of nummer 3) niet zo duidelijk. Beide spelers spelen meestal aan de buitenkant van de verdediging, dicht bij de middenlijn aan beide zijden van de point guard en spelen de bal over het veld naar voren. Daarom worden zowel de shooting guard als de small forward 'vleugelspelers' genoemd.

Het enige verschil volgens Howard is dat small forwards "overal tussendoor kunnen spelen om bij de basket te komen." Een shooting guard neemt misschien een jumpshot, maar de small forward gaat meestal verder richting de basket voor een lay-up of een vergelijkbaar schot.

"[Small forwards] zijn atletisch. Het zijn de spelers die zich keer op keer door de verdediging heen vechten en ze zijn de sterkste verdedigers tegen de beste scoorder van de tegenstander", voegt Howard toe.

De small forward is een veelzijdige speler, zegt Mitchell, "omdat ze een beetje van alles doen." De nummer 3 scoort, blijft doorgaan, maakt lay-ups, enz.

De power forward en middenvelder zijn onderdeel van de voorlinie die dichter bij de basket spelen (of ze nu verdedigen of aanvallen) dan de point guard en vleugelspelers. Ze worden soms 'de groten' genoemd, omdat deze spelers meestal lang zijn, waardoor ze schoten van de tegenstander kunnen wegslaan en rebounds kunnen vangen om te kunnen scoren.

Het grote verschil tussen een power forward en een middenvelder, vertelt Howard, is dat power forwards (ook wel nummers 4 genoemd) over het algemeen beter zijn in balbeheersing en schoten op langere afstanden.

"[Power forwards] hebben het vermogen om de bal buiten de blokken en baanlijnen te spelen, en coaches van tegenwoordig vinden dat ze in staat moeten zijn een hoog aantal [3-punters] te scoren", zegt Howard.

Een tegenstander die een power forward verdedigt, kan niet zomaar rond de basket blijven hangen. Als een power forward verder van de ring weggaat, kunnen ze vaak jumpshots maken. Dit haalt verdedigers weg van de geverfde ruimte tussen de baanlijnen, zegt Howard, zodat er meer ruimte is voor small forwards om ertussendoor te glippen voor lay-ups of zodat de middenvelder de bal kan vangen en snel bij de basket kan zijn.

Power forwards moeten de bal ook goed kunnen overspelen, zegt Mitchell. Wanneer een team een rebound maakt als verdediging, ging de bal vroeger altijd naar de point guard om daarna in de aanval te gaan. Maar veel power forwards hebben nu de rol van een 'point guard' gekregen, waarbij ze de bal overspelen na een rebound van de verdediging om een aanval van hun team te beginnen.

Omdat power forwards zoveel verantwoordelijkheden hebben — van ver weg en dichtbij schieten, de bal overspelen, rebounds maken en kansen creëren voor andere spelers — is moed volgens Mitchell één van de belangrijkste kenmerken van een geweldige nummer 4. De houding van een power forward is "ik ga alles doen wat nodig is om mijn team succesvol te maken", zegt ze.

Soms helpt een paar nieuwe schoenen. Op zoek naar schoenen die energie besparen tijdens de wedstrijd? Probeer de Nike G.T. Hustle 3 Blueprints eens.

Middenvelders, of de nummers 5, staan meestal het dichtst bij de basket. Ze maken aanvallende en verdedigende acties langs de randen van het veld, omdat zij vaak, maar niet altijd, de langste speler op het veld zijn. En beide coaches zeggen dat zij vroeger niet bekend stonden als sterke jumpshooters.

Dat hoefden ze niet te zijn: bij de oorspronkelijke manier van spelen, zo vertelt Howard, stonden middenvelders met hun rug naar de basket. De bal werd via de binnenkant naar hen gespeeld en de speler "verdedigde op diens plek". Dat betekent dat zij met hun rug naar de basket een verdediger omzeilden, voordat zij de bal overspeelden of een schot op het doel maakten.

Ze probeerden dicht bij de basket een schot te maken door "acties op de plek" te maken, te wenden en draaien onderaan de geverfde baan. De lengte van een middenvelder maakt deze acties op de plek effectiever: als zij zich omdraaien om een kort jumpshot te maken, creëert hun lichaamslengte meer afstand van de verdediger, waardoor ze minder snel geblokt worden.

En als de actie hen dichter bij de basket brengt, wordt de bal minder snel afgepakt door andere 'groten' wanneer ze met een lay-up eindigen, en dan zijn ze al dichter bij de ring voor een eventuele rebound.

Deze middenvelders zijn "malers", zegt Mitchell.

"[Misschien] kunnen ze niet buiten de vrijworplijn scoren, maar ze kunnen 10 rebounds in een wedstrijd pakken", zegt Mitchell over traditionele middenvelders. "Je moet ze [op een positie] zetten waar ze lay-ups kunnen scoren."

Nu spelers vaardiger zijn en de posities veranderen, zijn middenvelders in staat tot meer dan ooit, en daar worden ze ook toe aangemoedigd, zegt Howard. Veel middenvelders blijven nu niet meer dicht bij de basket, maar gaan buiten de 3-puntslijn en schieten op langere afstand, iets wat in het verleden niet verwacht werd.

Ze worden ook gestimuleerd om meer dribbelvaardigheden te gebruiken, zegt hij: "In het verleden zou je de bal naar binnen gooien en dan speelde de middenvelder binnen de blokken verder [op de vloer geverfd onderaan de geverfde key]. Nu maken ze de vloer breder, ze gaan buiten de 3-puntslijn en ze kunnen de dribbel van zich afvechten." Daardoor kunnen ze richting de basket rennen in plaats van alleen de bal langs de rand opvangen.

Wanneer de middenvelder buiten de geverfde ruimte gaat en nog steeds kan scoren, zo vertelt Howard, dan is er meer ruimte in het midden van de vloer. Daardoor kunnen andere spelers, zoals small forwards, shooting guards en power forwards naar de basket rennen voor lay-ups.

Om de positie van de moderne middenvelder te spelen, waarbij je zowel dicht bij de basket staat als ervandaan gaat om te scoren, moeten spelers behendig, atletisch en mentaal sterk zijn, zo zegt Howard. "Ze moeten vechten en alles geven wat ze hebben", zegt hij.

Tekst: Greg Presto