Vraag het de coach: 'Hoe maak ik gebruik van de teamspirit?'

Beste coach,

Ik zit in het zwemteam van mijn middelbare school en we zijn erg goed. We hebben al veel wedstrijden gewonnen, maar we zwemmen ook tegen elkaar. Mijn teamgenoten zijn goede vrienden, maar zodra we in het zwembad liggen, wil ik gewoon winnen. Ik wil niets liever dan de beste zijn en dan kan ik best egoïstisch worden. Ik probeer andere zwemmers te manipuleren zodat ze slechter zwemmen en hou zelfs dingen voor ze achter buiten het zwembad, bijvoorbeeld wat ik eet, welke work-outs ik doe en hoe veel ik slaap. Ik weet dat het egoïstisch is en ik voel me er heel slecht over. En langzamerhand worden mijn prestaties er ook minder door. Kan ik een sterk onderdeel zijn van het team en de beste zwemmer van het team?

Werk samen aan jezelf
Een zwemmer van 16 jaar

Als je op een van mijn hardloopkampen was geweest, zou je hebben gezien dat de atleten als groep trainen. Maar we realiseren ons altijd dat die groep bestaat uit individuele personen. Als er een nieuwe atleet bij de groep komt, wil ik die altijd eerst persoonlijk leren kennen: wat zijn haar of zijn sterke punten in de sport, ik wil weten wat het opleidingsniveau is, en wat de motivatie is om aan wedstrijden mee te doen. Zo kan ik mijn stijl van coachen op iedereen afzonderlijk afstemmen en help ik ze om hun persoonlijke doelen te bereiken.

Ik ben erachter gekomen dat atleten die in een team trainen op de meest systematische manier aan hun persoonlijke doelen werken. Als een atleet bijvoorbeeld zijn hardloopconditie wil verbeteren, is het vaak goed om met vier of vijf anderen te trainen. Als je als individu met de groep traint, in plaats van steeds de leiding te nemen, leer je om je energie te sparen en over een langere periode uit te spreiden, waardoor je extra gas kunt geven als het nodig is.

Het lijkt erop dat je iedereen wilt overtreffen, in de training en tijdens wedstrijden. Dat levert in beide situaties niet per se een voordeel op.

Stel dat een hardloper 5 km loopt in 13:30. En dat hij meedoet aan een wedstrijd waarin twintig procent van de lopers onder de 13 minuten blijft. Moet hij zich dan zorgen maken om die twintig procent? Nee, hij moet zich concentreren op een realistische manier om zijn eigen tijd te verbeteren met 10 seconden. Als je je doelen bijstelt op basis van wat anderen doen, ga je jezelf misschien te hard pushen en loop je het risico dat je blessures oploopt, ontmoedigd raakt of zelfs een mentale blokkade ontwikkelt.

Als je je daarentegen concentreert op wat jij kunt, haal je de druk eraf. Zelfs tijdens wedstrijden met hoge prestatiedruk kun je tegen jezelf zeggen: "Ik krijg nu de kans om mezelf te pushen en te verbeteren." Je realiseert je dan al snel dat je niet beter hoeft te zijn dan de anderen, je hoeft alleen beter te zijn dan je gisteren was. En als je die mentale ruimte voor jezelf hebt vrijgemaakt, merk je dat je ook kunt genieten van de prestaties van teamleden.

Ik ben begonnen met coachen toen ik zelf nog professioneel hardloper was. Soms coachte ik teamleden tegen wie ik ook moest lopen in wedstrijden. Ik trainde onder andere Bernard Barmasai. Ik begeleidde hem als trainer toen hij in 1997 een wereldrecord liep op de steeplechase. In diezelfde wedstrijd liep ik toevallig een persoonlijk record.

Of ik jaloers was op Bernard en zijn gouden medaille? Absoluut niet. Ik was nauw betrokken bij Bernards overwinning, dus ik voelde die emoties met hem mee. En ik was ook heel trots op mijn eigen prestatie, omdat ik wist dat ik alles had gegeven. Als je je richt op je eigen maximale mogelijkheden, vind je altijd voldoening. Wat het resultaat ook is.

Dat gezegd hebbende, hoef je niet altijd alleen maar anderen te helpen. Soms mag je ook wel eens 'egoïstisch' zijn om jezelf te pushen. Als je het gevoel hebt dat je niet genoeg kunt trainen als individu, moet je dat aankaarten bij je coach.

Ik heb in een vergelijkbare situatie gezeten toen ik op de universiteit in het veldloopteam zat. Onze groepstraining in de ochtend eindigde net voor de eerste les van de dag en dat was gewoon een beetje te veel. We hebben onze coach als team aangesproken en gezegd dat we liever individueel wilden trainen. Hij aarzelde aanvankelijk, maar we beloofden hem dat we zouden presteren als het erop aan kwam. En nadat iedereen individueel hard had gewerkt, hebben we de tegenstanders als team verslagen.

Teamtrainingen helpen een individu en individuele trainingen helpen het team. Waar je je ook op richt, op de lange termijn wil je gewoon de beste prestaties leveren. En als je teamleden ook winnen? Dan is het dubbel feest.

Coach Sang