Kilometers aan kop: met deze 12 tips gaan je hardloopschoenen langer mee

In de zomer van 2020 ging de Londense hardloopcoach Dora Atim naar het Engelse platteland.

"Midden in het bos barstte ik in tranen uit", weet ze nog. "Maar het waren tranen van opluchting, van blijdschap, van ik geloof gewoon niet dat ik dit binnen handbereik heb."

Zo'n band is logisch. Als je door een ruimte loopt, de schoonheid ervan ziet en de kracht ervan ervaart, dan is het niet meer dan normaal dat je die wilt behouden.

Het goede nieuws is dat beter voor de planeet zorgen veel lijkt op beter gaan hardlopen: elke dag een beetje bijdragen tikt aan. Zelfs goed voor je hardloopschoenen zorgen zodat ze langer meegaan maakt op termijn een groot verschil, want het betekent dat je ook niet vroegtijdig nieuwe schoenen gaat kopen.

We vroegen onze wereldwijde hardloopcommunity, van professionele atleten tot gepassioneerde designers van Nike, hoe zij alles uit hun gear halen. Wij hebben niet alle antwoorden, maar we kunnen veel van elkaar leren. Bekijk dus onderstaande pareltjes en vind de tips die voor jou werken, dan gaan we er samen tegenaan.

"Met zorg omkijken naar wat we bezitten, daar zit ruimte voor groei richting duurzaamheid", zegt Shelby Wauligman, hardloopkledingdesigner bij Nike. "Als we dingen respecteren, willen we dat het langer meegaat."

Je kunt je hardloopschoenen al persoonlijker maken door bijvoorbeeld custom schoenveters te gebruiken, een inspirerend citaat op je schoenen te zetten, of door ze altijd mee op reis te nemen. Raj Mistry, senior kledingdesigner bij Nike, heeft bijvoorbeeld al veel van de wereld gezien met zijn sportschoenen: van kasteelstad Edinburgh tot de straten van Hanoi.

Dit is een tip voor je volgende keer shoppen: "Vraag jezelf af wat je uit je run wilt halen — niet wat je van je schoenen nodig hebt", zegt Jo Micheli, een EKIN (onze naam voor een Nike productexpert en ook hoe je Nike omgekeerd spelt) uit Los Angeles.

Om meer uit je schoenen te halen, moet een aankoop passen bij je hardloopdoel. Wil je de natuur in? Trailschoenen zijn beter bestand tegen een rotsachtige, gevarieerde ondergrond. Ga je voor keiharde kilometers op asfalt of de loopband, dan geven schoenen met demping je meer voordelen.

"Elk paar schoenen heeft een bepaalde levensduur, en die verbruik je elke keer dat je ze aantrekt", zegt Chris 'Coach' Bennett, Nike's Global Head Coach voor hardlopen. "Zijn je schoenen niet zo responsief meer, terwijl je er maar 500 kilometer mee hebt hardgelopen? Ja, maar je hebt ze wél 1000 kilometer gedragen." Dus loop je nog even naar de supermarkt, hou er dan rekening mee dat je hardloopschoenen nu één run minder meegaan.

Dit principe gaat ook op voor het 'inlopen' van je hardloopschoenen. Craig Engels, een professionele middellange-afstandsloper, heeft hier een handige hack voor: "Ik haal de inlegzool uit een oud paar schoenen en stop die in de nieuwe", zegt hij. Volgens hem voorkomen de ingedragen inlegzolen dat zijn voeten in de kramp schieten, dus hij kan met een nieuw paar hardloopschoenen meteen vol gas gaan.

Ja, we zeiden al dat we simpele tips hadden! Even je veters losmaken na je run is een kleine moeite die bijdraagt aan een langere levensduur van je hardloopschoenen.

Je schoenen uittrekken zonder de veters los te knopen — niet meer doen! — kan de structuur van de hak doen slijten. "Als dit stuk begint te slijten, wordt je run geen pretje", waarschuwt Jo. Deze veelvoorkomende slechte gewoonte kan ook maken dat je voor je volgende run je voeten in je nog steeds dichte schoenen propt — en dat geeft nog meer schade aan je schoenen. Daarbij geef je jezelf ook minder ondersteuning. Neem dus elke keer de moeite om je veters goed vast en los te maken. Goed voor je schoenen, goed voor jou. Win-win.

Vind je strikken vervelend? Denk dan eens aan eenvoudig aan en uit te trekken schoenen van Nike FlyEase, of personaliseer je eigen paar sportschoenen met Nike By You — je kunt diverse modellen van veterstoppers voorzien. Lekker stevig!

Vochtigheid kan de levensduur van je schoenen aanzienlijk verkorten. "Bacteriën kunnen hier volop groeien. Je zweet in je schoenen, je loopt door plassen en modder", legt Coach Bennet uit. "Soms doe je je schoenen niet weg omdat er te veel kilometers op zitten, de demping niet meer voldoende is, of ze hun veerkracht hebben verloren — soms stinken ze gewoon te veel."

Als je de stank wilt stoppen, moet je je schoenen na elke run goed drogen. Bewaar ze op een plek met goede luchtcirculatie.

Natte schoenen? Help het drogen een handje met krantenpapier: de proppen in de schoenen nemen water op en versnellen het droogproces. Raj, de kledingdesigner, heeft zelfs een emmer rijst in de garage staan om zijn schoenen in te drogen — je kent dit trucje misschien wel van het drogen van je mobiel.

Waar de meeste hardlopers het over eens waren: doe niets met de droger. Volgens onze kwaliteitsbewakers (de technici die producten van Nike testen en in een speciaal lab de elementen nabootsen) is de hoge temperatuur niet goed voor onder meer de lijm waarmee de schoen in elkaar blijft zitten.

Hardloopschoenen hebben ook rustdagen nodig. "[Vergelijk het] met een herstelshake," zegt marathonloper en coach Amritpal. "Na een run laat je ze afkoelen zodat ze er de volgende keer weer tegenaan kunnen."

Hoe lang moet die afkoelperiode zijn? Toch wel 24 tot 48 uur volgens onze technici. De exacte hersteltijd hangt af van meerdere factoren (materiaal, gewicht, ondergrond, afstand), maar in het algemeen geldt dat wanneer je het foam uit de middenzool genoeg tijd geeft om na een run te herstellen, je tijdens je volgende run weer volledig ondersteund wordt en de responsiviteit van je schoen langer intact blijft.

Wil je vaker hardlopen, dan is afwisselen met schoenen een goede stap. Ja, het is vooraf een investering, maar zo kun je ze zo lang mogelijk in topvorm houden. Je voorkomt dan dat je ze vroegtijdig weg moet doen door overbelasting.

"Elke ondergrond is anders", zegt Coach Bennett. "Je hebt op gras bijvoorbeeld minder demping nodig omdat het gras zelf al dempt." Voor zover dat mogelijk is, adviseert hij om af te wisselen met zachtere ondergrond (gras, paden, de atletiekbaan, het strand) om je gear en lichaam wat rust te geven. Hij gaf deze tip vaak aan zijn crosscountry- en atletiekstudenten die niet altijd het geld hadden voor meer dan één paar hardloopschoenen. Maar zelfs professionele hardlopers als Craig zweren erbij.

"We lopen 110 tot 160 kilometer per week, en het doel is om zachte ondergrond te vinden", vertelt Craig over zijn trainingsregime, waarbij hij ook zijn favoriet benoemt: de sintelbaan. "Loop je op asfalt, dan krijgen [je schoenen] veel meer met compressie te maken."

Bij hardloopschoenen tellen de hardloopkilometers. Hoe lang je de schoenen hebt, weegt minder mee dan de hoeveelheid kilometers die je met ze hebt afgelegd. Of, zoals Coach Bennet het zegt: "Het is geen pak melk." Je hardloopschoenen hebben geen houdbaarheidsdatum, dus je kunt gerust een oud paar achter uit de kast vissen als je ze nog niet veel hebt gebruikt. Gebruik je een paar wel, hou dan bij hoeveel kilometer je ermee loopt.

Een gemakkelijke manier om dat te doen? De Nike Run Club app gebruiken. Tag je schoenen (meerdere paren kunnen ook) en stel een afstandsdoel in. De app houdt met elke run je kilometers bij en geeft je een seintje als je het ingestelde doel hebt bereikt.

Nu is de kilometerstand van je schoenen niet allesbepalend, maar het is wel de makkelijkste manier om te weten waar je aan toe bent. Volgens de kwaliteitsbewakers van Nike worden de meeste schoenen getest tot ruim 300 of bijna 500 kilometer. En dat is het minimum — zelfs na het halen van die afstand hoef je je schoenen niet weg te doen als ze er nog prima uitzien! Je kunt er misschien nog prima mee door.

Bij kleine klachten of beginnende pijnen gaan veel hardlopers op zoek naar andere schoenen. Maar wedstrijdloper Danielle Girard moedigt atleten die zij helpt aan om eerst te kijken naar hun routine voor en na een run.

"Heb je na elke run last van zere kuiten?" vraagt Danielle, die nog altijd fanatiek hardloopt. "Het kan zijn dat je schoenen op zijn en je meer demping nodig hebt — maar het kan ook zijn dat je kuiten stijf zijn en je beter moet rekken en strekken." Oftewel: misschien ligt het aan jou en niet aan je schoenen.

Hoe meer je loopt, hoe meer je één wordt met je lichaam en je gear, en hoe beter je eventuele problemen vroeg herkent. Kijk ook goed naar je warming-up en cooling-down voordat je je schoenen de schuld geeft van blessures — en blijf ook terugkerende of doorlopende ongemakken in de gaten houden.

"[Door je schoenen te wassen] voorkom je dat stof en troep zich ophoopt in naden of andere onderdelen waar je het niet wil hebben", zegt Rikke Bonde, materiaaldesigner bij Nike en fanatieke ultra-runner. "Het draait om de levensduur van het materiaal. Door het schoon te houden, gaat het langer mee."

Sommige hardlopers reinigen graag grondig met milde zeep en water. Een van hen is Kelechi Okorie uit Londen, een creatieveling en lid van hardloopgroep TrackMafia. Hij probeert eens per maand een 'schoenenbad' te plannen.

Anderen kiezen een minder intensieve manier om hun schoenen schoon te maken: Nike designer Shelby geeft als tip om modderresten aan gras af te vegen, met een stokje modder uit je zool te peuteren, en eventueel herbruikbare doekjes te gebruiken.

Veel mensen vragen of je schoenen in de wasmachine kunt doen, maar de hardlopers die wij spraken gaven veelal de voorkeur aan een handwas voor hun schoenen. Zie het als een nieuwe kans om een band met je schoenen op te bouwen (zie Tip 1).

Hardloopschoenen zitten ingewikkeld in elkaar, maar reparaties kunnen soms simpel zijn. "Als er iets stukgaat maar de algemene structuur is nog intact, repareer ik mijn schoenen", vertelt Londense hardloper Kelechi, die zichzelf leerde een scheur in het bovenwerk van zijn Epic React te naaien met behulp van een YouTube-video. "Alles is op internet te vinden."

Grotere ingrepen kun je het beste aan een professional overlaten, maar eenvoudige reparaties van het bovenwerk en de buitenzool kun je zelf verrichten. Soms kom je al een eind door gerafelde veters te vervangen, of door slijtgevoelige plekken te verstevigen met technisch tape.

"Ik ga niet al te voorzichtig met mijn spullen om," vertelt Rikke, de materiaaldesigner die tijdens ultra-runs een reparatiesetje meeneemt. "Als ik namelijk een beetje mijn best doe, kan ik de schoenen blijven dragen of opnieuw repareren."

"Je doel is niet om je schoenen voor altijd te gebruiken. Het is je doel om de levensduur ervan zoveel mogelijk te verlengen," zegt Coach Bennett. "We wekken geen afgetrapte schoenen tot leven."

Maar hoe weet je wat het juiste moment is om afscheid te nemen? Daarin wegen meerdere factoren mee. Ten eerste: het aantal kilometers dat je erin hebt gelopen. (Gemiddeld gaan hardloopschoenen volgens de technici erachter tussen de 300 en 500 kilometer mee). Bekijk ten tweede je schoenen en je lijf. Zie je veel gebruikerssporen op je schoenen? Is je zool afgesleten? Merk je dat je run minder responsief voelt of dat je langer moet herstellen van een run? Klinkt dit bekend? Gefeliciteerd! Je hebt je schoenen een lang, gelukkig leven gegund. Wees trots. Vier het. En draag ze vanaf je volgende run niet meer.

Het zijn misschien geen hardloopmaatjes meer, maar misschien hoef je nog niet volledig afscheid te nemen. Als ze nog lekker zitten, kun je de hardloopschoenen een tweede leven gunnen als 'gewone' schoen, of bijvoorbeeld als werkschoen voor in de tuin. Ook doneren aan iemand die het minder heeft is een optie. Wanneer ze echt aan het einde van hun leven zijn gekomen, kun je sportschoenen altijd laten recyclen, bijvoorbeeld bij geselecteerde Nike Stores.

Alle beetjes helpen — moet je nagaan wat er gebeurt als iedereen een beetje bijdraagt. Heb je dus wat nieuws geleerd over hoe je beter voor je schoenen zorgt, deel dit dan met anderen!

"De hardloopcommunity leent zich hier echt voor, want er zijn zoveel zorgzame mensen die graag buiten gaan lopen. De band met de natuur is er al," vertelt Nike designer Shelby, die met hardlopen haar hoofd leeg probeert te maken en erdoor geïnspireerd blijft. "Maak het de normaalste zaak van de wereld om voor je spullen te zorgen. Hoe meer mensen dit doen, hoe meer we uiteindelijk veranderen."

Brought to you by Move to Zero: De reis van Nike richting een CO2-neutraal en afvalvrij productieproces om zo de toekomst van sport te beschermen.