Οι μουσουλμάνες διεκδικούν ξανά την εκπροσώπησή τους

Στην καρδιά της δημιουργικής ομάδας Muslim Sisterhood βρίσκεται η αποστολή των συνιδρυτριών Zeinab Saleh, Lamisa Khan και Sara Gulamali: να επανακαθορίσουν και να δείξουν τι σημαίνει για αυτές η έννοια της μουσουλμάνας. Η προσπάθεια αυτή σημαίνει επίσης να αλλάξουν την αντίληψη τόσο της δικής τους κοινότητας όσο και του κόσμου.

"[Μεγαλώνοντας], αν έβλεπα εικόνες μουσουλμάνων γυναικών όπως αυτές που δημιουργούμε, δεν πιστεύω ότι θα δυσκολευόμουν τόσο πολύ με την πίστη μου", λέει η 25χρονη Lamisa, συγγραφέας και στιλίστρια. "Δημιουργήσαμε έναν χώρο για τις μουσουλμάνες όπου μπορούν να διεκδικήσουν την πίστη τους χωρίς να νιώθουν ότι πρέπει να είναι ένα συγκεκριμένο είδος ατόμου για να γίνουν αποδεκτές".

Οι τρεις γυναίκες γνωρίστηκαν μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αφού εμπνεύστηκαν η μία από τη δουλειά της άλλης με στόχο την προώθηση της ταυτότητας των μουσουλμάνων γυναικών. Ενώθηκαν μέσα από αυτό που η Sara ονομάζει "συνδυασμό πάθους και πόνου" και που προκύπτει από τον αγώνα να γίνουν αποδεκτές και ορατές, τόσο στον δημιουργικό κλάδο όσο και στο πλαίσιο της πίστης και της κουλτούρας τους. Το Muslim Sisterhood δημιουργήθηκε το 2017, ξεκινώντας με μια σειρά φωτογραφιών που τράβηξε η Sara, 23χρονη καλλιτέχνιδα και φωτογράφος, ξεπερνώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις και αναδεικνύοντας το βάθος και την ενέργεια των μουσουλμάνων γυναικών που λατρεύουν το streetwear και έχουν δυναμική προσωπικότητα.

"Όλες έχουμε αυτήν την έμφυτη τάση να δημιουργούμε χώρους που βάζουν στο επίκεντρο τις μουσουλμάνες, για να γίνουν τα πράγματα πιο υποφερτά όχι μόνο για εμάς, αλλά και για όσες θα ακολουθήσουν", εξηγεί η Zeinab, μια 24χρονη καλλιτέχνιδα. "Στόχος της προσπάθειάς μας είναι να αναδείξουμε τους εαυτούς μας, να προωθήσουμε την αδελφότητα και να φέρουμε στο προσκήνιο τις φωνές που συνήθως περιθωριοποιούνται, αλλά όχι με τρόπο που να στοχοποιεί οποιαδήποτε από τις κοινότητές μας".

Το έργο που ξεκίνησε από το πάθος τους έχει εξελιχθεί σε μια αναπτυσσόμενη διεθνή κοινότητα που περιλαμβάνει εκδηλώσεις χωρίς διακρίσεις, συνεργασίες με επωνυμίες, εμψυχωτικά σεμινάρια αυτοάμυνας, ένα δημοσιευμένο περιοδικό και πολλές ακόμα φωτογραφίσεις που υποστηρίζουν με δημιουργικό τρόπο το Ισλάμ.

Οι γυναίκες λένε ότι η διαδικτυακή τους βάση έχει ενισχύσει τη δυνατότητά τους να συνεχίζουν να συνεργάζονται τους τελευταίους μήνες και ακόμα περισσότερο αφότου η Sara μετακόμισε από το Λονδίνο στο Βανκούβερ. Εδώ, συζητούν για το πώς ενίσχυσαν την δική τους αδελφότητα παράλληλα με τις πρωτοβουλίες τους προς το κοινό και πώς ελπίζουν να επανακαθορίσουν τι σημαίνει να είσαι μουσουλμάνα σήμερα.

Είναι ξεκάθαρο ότι εσείς οι τρεις είστε απίστευτα ευγνώμονες που έχετε βρει η μία την άλλη και που ανακαλύψατε ότι οι δημιουργικοί σας στόχοι ευθυγραμμίζονται. Πώς ήταν όταν τελικά συναντηθήκατε και πώς αναπτύχθηκε η σχέση σας;

Sara: Την πρώτη φορά που συναντηθήκαμε, καθίσαμε και μιλήσαμε όλη την ώρα. Αυτή ήταν μια στιγμή πραγματικής συλλογικής δύναμης. Μας ένωσε η αγάπη μας και η απογοήτευσή μας για πολλά πράγματα, ένας συνδυασμός πάθους και πόνου που μας έφερε επίσης πιο κοντά. Επειδή χρειάζεσαι γυναίκες που δεν σε υποστηρίζουν απλώς, αλλά που καταλαβαίνουν πραγματικά από πού προέρχεσαι.

Lamisa: Μεγαλώνοντας πέρασα δύσκολα, επειδή δεν ήταν ποτέ "κουλ" να είσαι μουσουλμάνα. Ήταν μια εμπειρία που με απομόνωσε αρκετά και δεν υπάρχει λόγος κάποιος να βιώνει αυτά τα συναισθήματα πλέον σε μια κοινωνία που είναι τόσο διασυνδεδεμένη. Έτσι, όταν είδα τη δουλειά [των Zeinab και Sara], αμέσως επικοινώνησα μαζί τους και τους είπα να έρθουν και να με επισκεφτούν στο γραφείο μου. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία. Έχω μόνο αδερφούς και είναι απίστευτη χαρά να ανακαλύπτω τη δημιουργικότητα, την πίστη, την ταυτότητα και τη δύναμή μου μαζί [με αυτές τις γυναίκες].

Zeinab: Είμαι μοναχοκόρη και πάντα ήθελα μια μεγαλύτερη αδερφή. Η Lamisa είναι ακριβώς αυτό. Μιλάμε κάθε μέρα, κοιμάμαι στο σπίτι της και η μαμά της είναι σαν θεία μου. Με τη Sara, δεν νομίζω ότι έχω γνωρίσει ποτέ κάποιον που είχε επίσης την ίδια εμπειρία στη σχολή καλών τεχνών. Δεν είναι το ευκολότερο μέρος για να είσαι μουσουλμάνος και έτσι εγώ και η Sara πραγματικά δεθήκαμε μέσα από αυτό. Η Sara είναι η μικρότερη αδερφή μου.

Πιστεύω ότι τίποτα δεν συγκρίνεται με το να σε στηρίζουν οι αδερφές και η κοινότητά σου. Είναι ένα πραγματικά εκπληκτικό συναίσθημα, το να γνωρίζω ότι με στηρίζουν αυτές οι δύο γυναίκες. Η Lamisa και η Sara είναι μια απίστευτη πηγή δύναμης και απλώς…

Lamisa: …αυτοπεποίθησης και παρηγοριάς.

Zeinab: Και επιβεβαίωσης. Αυτά τα κορίτσια είναι αδερφές μου.

Πώς οι πεποιθήσεις που μοιράζεστε ως νεαρές μουσουλμάνες επηρεάζουν τη δημιουργική προσέγγιση και τα αποτελέσματά σας;

Zeinab: Το Ισλάμ μάς διδάσκει να είμαστε ευγενικές, συμπονετικές και φιλόξενες με όλους. Όλοι όσοι έρχονται στο τζαμί είναι ευπρόσδεκτοι και η οικογένειά μου με έμαθε να μην κάνω ποτέ διακρίσεις με κανέναν. Στις θεμελιώδεις αρχές του Ισλάμ περιλαμβάνεται και η ζακάτ, η υποχρεωτική πληρωμή σε έναν φιλανθρωπικό σκοπό, που αποτελεί έναν τρόπο ώστε η φροντίδα για την κοινότητα να ενσωματώνεται πραγματικά στην πίστη μας.

Lamisa: Διάβαζα ένα βιβλίο για την κοινή κατανόηση που έχεις με τους ανθρώπους από περιθωριοποιημένα και εθνικά περιβάλλοντα, επειδή απλώς σε καταλαβαίνουν χωρίς κάποια εξήγηση. Δεν χρειάζεται να τους εξηγήσω γιατί δεν πίνω, γιατί οι γονείς μου θέλουν να είμαι στο σπίτι πριν από τις 9 μ.μ., γιατί δεν ντύνομαι με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Πραγματικά βρήκα παρηγοριά στο γεγονός ότι το Ισλάμ παρείχε μια κοινή ταυτότητα και κατανόηση ανάμεσα στα άτομα της δικής μου ηλικίας που δεν μπορούσα να βρω πουθενά αλλού.

Εσείς οι τρεις γνωριστήκατε μέσω του Instagram, ξεκινήσατε το Muslim Sisterhood αρχικά ως έναν λογαριασμό στο Instagram και έχετε αποκτήσει σημαντικό αριθμό ακόλουθων χωρίς περιορισμούς όσον αφορά την τοποθεσία ή τη γλώσσα. Πώς συνεχίζετε να προσφέρετε αυτήν την εκπληκτική αίσθηση της αδελφότητας στο διαδίκτυο και την ενίσχυση των απόψεών σας στην πραγματική ζωή;

Zeinab: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα εργαλείο για να βρίσκουμε τους ανθρώπους μας. Η μεγάλη στιγμή που μεταφέραμε τη διαδικτυακή μας κοινότητα σε έναν χώρο της "πραγματικής ζωής" ήταν η κυκλοφορία του περιοδικού μας το 2019, όπου συμμετείχαν πάνω από 200 άτομα. Ήταν απίστευτο! Εκπληκτικά μοκτέιλ, χώρος για προσευχή, υπέροχα μέλη στο πάνελ και μουσουλμάνοι DJ.

Lamisa: Ο λόγος που έχουμε τόσο μεγάλη υποστήριξη είναι επειδή προερχόμαστε από έναν τόσο αυθεντικό χώρο, όπου μουσουλμάνες δημιουργούν εικόνες για μουσουλμάνες. Το Instagram μάς έδωσε μια πλατφόρμα όπου μπορούμε να βλέπουμε τις ζωές των ανθρώπων και να καταλαβαίνουμε ότι είναι παρόμοιοι με εμάς, κάτι που σου δίνει την αίσθηση της κοινότητας πέρα από τον χώρο και τη γεωγραφία.

Τρία χρόνια μετά, πώς το Muslim Sisterhood αμφισβητεί τις ξεπερασμένες αντιλήψεις μέσα στη μουσουλμανική κοινότητα, αλλά και έξω από αυτήν;

Zeinab: Διαλύουμε την εκπροσώπηση με τη δουλειά μας, δίνοντας προτεραιότητα σε έγχρωμους και μουσουλμάνους ταλαντούχους ανθρώπους. Επικεντρωνόμαστε στο ποιος βρίσκεται πίσω από τις φωτογραφίες και στην ομάδα πίσω από τη λήψη, όχι μόνο στο ποιος θα εμφανιστεί σε μια διαφημιστική πινακίδα, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες έξω από τα βλέμματα των λευκών και τις γραμμικές ή τις κανονιστικές δομές. Τα πράγματα έχουν εξελιχθεί με φυσικό τρόπο. Μια πραγματικά σημαντική στιγμή ήταν η διοργάνωση σεμιναρίων χορού της κοιλιάς, δημιουργίας περιοδικού και κατασκευής θυμιάματος. Ήταν απίστευτο να προσλάβουμε μουσουλμάνες για να διοργανώσουν τα πρώτα τους σεμινάρια.

Lamisa: Αρχικά, στις εικόνες μας αναγνωρίζαμε την ανατροφή μας στο κέντρο του Λονδίνου και ανακτούσαμε αυτήν την αισθητική. Έτσι, τραβάγαμε φωτογραφίες σε μέρη όπως είναι η Brick Lane και το Brixton, μέρη που ήταν κέντρα της κοινότητας και του πολιτισμού, αλλά έπεσαν θύματα της ανάπλασης. Ποζάραμε μέσα σε καταστήματα χαλάλ, αγορές και σούπερ μάρκετ, και οι θείοι που είχαν αυτά τα καταστήματα μας στήριζαν πραγματικά, ζητώντας μας να μην ξεχάσουμε να τους ταγκάρουμε στο Instagram. Πέρσι, στη διάρκεια μιας φωτογράφισης για μια επωνυμία, πήγαμε σε εκείνο το σούπερ μάρκετ και τραβήξαμε ξανά εκεί λήψεις. Νιώσαμε σαν να ολοκληρώθηκε ένας κύκλος.

Zeinab: Μας προσκάλεσαν να πάμε στο Islam Channel [με έδρα το ΗΒ], που παρακολουθούν η μαμά και οι θείες μου. Ήταν φοβερό επειδή μπορέσαμε να μιλήσουμε στην κοινότητά μας, ειδικότερα στους μεγαλύτερους, και να προωθήσουμε την αλληλεγγύη και την πολλαπλότητα των μουσουλμάνων γυναικών και των μη δυαδικών ατόμων εκτός των ακολούθων μας στο Instagram.

Ως συνιδρύτριες που είστε εξίσου παθιασμένες και αφοσιωμένες σε αυτό που κάνετε, πώς η συλλογική δύναμη περνάει στη δουλειά σας, ώστε να αναπτύσσεστε τόσο εσείς ως δημιουργικά άτομα, όσο και η κοινότητά σας;

Lamisa: Είμαι το πιο θορυβώδες, το πιο εξωστρεφές άτομο και γι' αυτό έχω τον ρόλο της δικτύωσης. Η Zeinab είναι απίστευτα οργανωμένη και σχολαστική και έτσι έχει τους υλικοτεχνικούς ρόλους και ελέγχουμε τα email και τα τελικά προσχέδια εναλλάξ. Η Sara ήταν η φωτογράφος μας, αλλά τώρα αναλαμβάνει λογαριασμούς και κάθε απομακρυσμένη δουλειά που έχουμε. Μπορώ να βασιστώ σε αυτές τις δύο γυναίκες, καθώς έχουμε το ίδιο όραμα. Και αν διαφωνήσουμε, το συζητάμε και καταλήγουμε σε συμφωνία.

Χωρίς το Muslim Sisterhood, δεν θα μπορούσαμε να ονομαζόμαστε στιλίστριες ή creative director, επειδή είναι τόσο δύσκολο να αποκτήσεις πρόσβαση σε αυτά τα επαγγέλματα. Μπορέσαμε να μάθουμε αυτούς τους ρόλους μόνες μας και η DIY συμπεριφορά μας σημαίνει ότι αυτές οι δεξιότητες μπορούν να μεταφερθούν και ότι μπορούμε να διδάξουμε άλλα άτομα.

Sara: Έχουμε περισσότερα να προσφέρουμε, περισσότερες ευκαιρίες έξω από τον εαυτό μας. Λατρεύουμε να προσλαμβάνουμε τις φίλες μας και άλλα άτομα από την κοινότητά μας, εφόσον και εγώ είμαι τώρα στο εξωτερικό, και να τους δίνουμε ευκαιρίες για να αναπτυχθούν και να πετύχουν μαζί μας. Όταν εργαζόμαστε συλλογικά, μπορούμε να πάμε πολύ πιο μακριά. Επίσης, παραμένουμε ψυχικά σε καλή κατάσταση, επειδή μιλάμε η μία στην άλλη, ξεσπάμε, λέμε πότε θέλουμε να τα παρατήσουμε, λέμε πότε νιώθουμε άσχημα ή πότε είμαστε απογοητευμένες. Μία από εμάς μπορεί να πει, "Δεν υπάρχει πρόβλημα, θα το αναλάβω εγώ".

Zeinab: Μερικές φορές, η εργασία σε ομάδες μπορεί να είναι λίγο αγχωτική, επειδή δεν έχεις τον απόλυτο έλεγχο. Αλλά στην πραγματικότητα, είναι απίστευτο να γνωρίζεις ότι μπορείς να βασίζεσαι σε αυτά τα δύο κορίτσια για στήριξη, για να γίνουν διάφορα πράγματα, για να συνδυάζουμε όλες μας τις δεξιότητες και να δημιουργούμε πράγματα που μας ξεπερνούν. Ξέρω ότι η δουλειά που θα δημιουργήσουμε θα είναι υπέροχη και ουσιαστική για ολόκληρη την κοινότητά μας.