Πάνω από τα σύννεφα: γήπεδα σε ταράτσες στο Χονγκ Κονγκ

Η Melody Siu έπρεπε να αντιμετωπίσει ένα μικρό δίλημμα όταν ήταν στο σχολείο: λάτρευε τις επιστήμες όσο και τις τέχνες. Τελικά, επέλεξε και τα δύο. "Όταν ονειρεύεσαι ένα μέλλον στο οποίο ο κόσμος των τεχνών συνδυάζεται με τον κόσμο των επιστημών, η αρχιτεκτονική είναι μάλλον αυτονόητη επιλογή", λέει όσον αφορά τη μετέπειτα σταδιοδρομία της.

Σήμερα, ως βασική σχεδιάστρια αρχιτεκτονικού σχεδίου στο One Bite Design Studio στο Χονγκ Κονγκ, η Melody συνδυάζει καθημερινά την επιστήμη με την τέχνη, αναλαμβάνοντας διαφορετικά έργα δημόσιου χώρου: από τη γαλήνια ατμόσφαιρα μιας τσαγερί έως τα πολυσύχναστα λόμπι ξενοδοχείων και τα γήπεδα μπάσκετ στις ταράτσες των πολυάριθμων δημόσιων κατοικιών της περιοχής.

Κάθε ανάθεση περιλαμβάνει το δικό της μοναδικό σύνολο παραμέτρων. Επομένως, την πρώτη φορά που η Melody και η ομάδα της ανέλαβαν την ανασχεδίαση ενός γηπέδου μπάσκετ, έπρεπε να μάθουν στην πράξη τι έπρεπε να κάνουν. Έχοντας πλέον ολοκληρώσει τέσσερα τέτοια έργα, κατάφεραν να καταλήξουν σε μερικούς βασικούς λειτουργικούς κανόνες. Θεώρησέ τους ως ένα εγχειρίδιο για σχεδιαστές αθλητικών γηπέδων:

• Σχεδίασε με γνώμονα την ανθεκτικότητα. Όσον αφορά τους δημόσιους χώρους, η αισθητική έχει μικρή αξία σε σχέση με τη μακροβιότητα. "Πρέπει να επιλέξεις το σωστό βασικό χρώμα για το γήπεδο, ώστε να μην γρατζουνίζεται ούτε να χαράζεται εύκολα", λέει η Melody.
  
  
• Χρησιμοποίησε αποτελεσματικά τον περιορισμένο χώρο. Το μπάσκετ είναι τόσο πολύ δημοφιλές στο Χονγκ Κονγκ που οι παίκτες συχνά πρέπει να περιμένουν έως και μία ώρα για να μπορέσουν να παίξουν. Όσα περισσότερα γήπεδα μπορείς να χωρέσεις, από άποψη σχεδιασμού, στη διαμόρφωση ενός χώρου παιχνιδιού, τόσα περισσότερα άτομα θα έχουν τη δυνατότητα να παίξουν.
  
  
• Συνεργάσου με κοινότητες. Για να μπορέσεις να αξιοποιήσεις στο έπακρο τα αθλητικά γήπεδα, πρέπει να είναι σχεδιασμένα με βάση τις κατάλληλες προδιαγραφές. Δεδομένου ότι η Melody και η ομάδα της δεν ήταν ειδικοί στο μπάσκετ, απευθύνθηκαν στους κατάλληλους συνεργάτες για να φέρουν εις πέρας το έργο τους.
  
  
• Δούλεψε με ό,τι έχεις στη διάθεσή σου. Η ανακαίνιση μιας υπάρχουσας δομής είναι εντελώς διαφορετική πρόκληση από το να ξεκινάς από το μηδέν. Βασικό στοιχείο αποτελεί η δημιουργική επίλυση προβλημάτων και η αποδοχή των περιορισμών.
  

Παρακολούθησε το παραπάνω βίντεο για να μάθεις πώς σχεδιαστές, αθλητές και λάτρεις του μπάσκετ ενώνουν τις δυνάμεις τους για να δώσουν νέα πνοή σε δημόσια γήπεδα σε όλο το Χονγκ Κονγκ. Δες παρακάτω μια ανακεφαλαίωση των πρόσφατων έργων τους, τα οποία τυχαίνει να αποτελούν ιδανικά μέρη για μπάσκετ.

Οι ομάδες φέρνουν αποτελέσματα, τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου. Αυτό το πρώτο έργο ανακαίνισης αποτέλεσε την αφορμή για να συνεργαστεί η Melody και η ομάδα της One Bite με συναδέλφους σχεδιαστές στο SLAB, μια κοινότητα από λάτρεις του μπάσκετ στο Χονγκ Κονγκ. Μαζί, μοίρασαν και ολοκλήρωσαν με αποτελεσματικό τρόπο διάφορες εργασίες: το SLAB καθόρισε το αισθητικό αποτέλεσμα με σχέδια και χρώματα εμπνευσμένα από τον νυχτερινό ουρανό της πόλης και ανέλαβε τα καθήκοντα σχεδιασμού του κύριου γηπέδου, ενώ η ομάδα One Bite αποτύπωσε αυτά τα οπτικά στοιχεία σε έναν εξωτερικό χώρο παιχνιδιού, αναλαμβάνοντας επίσης τη διαχείριση πρακτικών ζητημάτων, όπως το να κατασκευάσει για παράδειγμα ένα σκέπαστρο, ώστε οι αθλητές να μπορούν να παίζουν ακόμα και την περίοδο των βροχών στην περιοχή. Το αποτέλεσμα είναι ένα λειτουργικό έργο τέχνης που προσφέρει, όμως, πολλά περισσότερα.

"Τα γήπεδα στο Χονγκ Κονγκ είναι συνήθως κόκκινα και πράσινα, πολύ κοινότοπα και μονότονα", λέει η Melody αναφερόμενη στα χρώματα που, κατά κανόνα, επιλέγονται για τους περισσότερους δημόσιους χώρους παιχνιδιού. Αυτός είναι και ο λόγος που το χρώμα αποκτά νέο νόημα στο Tsing Yi. Αν και πρόκειται, ουσιαστικά, για μια σχετικά απλή αναβάθμιση που εξυπηρετεί καθαρά αισθητικούς λόγους, εξακολουθεί να προκαλεί μεγάλη εντύπωση λόγω των τοπικών συμβολισμών που αποτυπώνονται στον σχεδιασμό. Τα σχήματα παραπέμπουν στην τοπογραφία του νησιού Tsing Yi, ενώ η χρωματική παλέτα είναι εμπνευσμένη από ένα δημοφιλές ψάρι της περιοχής. "Ελπίζω οι κάτοικοι να νιώθουν ένα αίσθημα ταυτότητας, ιδιοκτησίας και περηφάνιας", λέει η Melody, αναλογιζόμενη πώς φαίνεται το σχέδιο από τα παράθυρα των διαμερισμάτων της περιοχής.

Όταν η ομάδα One Bite επιθεώρησε για πρώτη φορά αυτόν τον χώρο, διαπίστωσε ότι η πολυεπίπεδη εγκατάσταση δεν ήταν απλώς ρημαγμένη, αλλά και μη λειτουργική με εμπόδια που διαχώριζαν τα γήπεδα του επάνω και του κάτω επιπέδου. Πρώτο της μέλημα ήταν μια λειτουργική μεταμόρφωση, που θα άνοιγε τον χώρο, με κερκίδες που θα επέτρεπαν στους επισκέπτες να κυκλοφορούν ελεύθερα. Στη συνέχεια, η ομάδα προσπάθησε να διαμορφώσει έναν πολυλειτουργικό χώρο, ο οποίος θα απευθυνόταν σε ανθρώπους κάθε γενιάς. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το γήπεδο βρίσκεται στην ταράτσα ενός δημόσιου κτιρίου που χρησιμοποιείται από άτομα κάθε ηλικιακής ομάδας με ποικίλα ενδιαφέροντα, η σχεδιαστική ομάδα αξιοποίησε στον μέγιστο βαθμό τον χώρο, προσθέτοντας έναν πεζόδρομο, ελαστικά αυτοκινήτων για σκαρφάλωμα, γήπεδα μπάσκετ, ακόμα και ένα σημείο "ελεύθερου παιχνιδιού", σχεδιασμένο για να ενθαρρύνει τη δημιουργική κίνηση των παιδιών. Θέλοντας να διασφαλίσουν ότι οι σημάνσεις των γηπέδων ήταν σωστές και έτοιμες για κανονικό παιχνίδι, η Melody και η ομάδα της απευθύνθηκαν στον τοπικό φορέα Hong Kong Playground Association, για πληροφορίες σχετικά με τα γήπεδα.

Το να ξεκλέψει κάποιος λίγο χρόνο στα πολυσύχναστα γήπεδα μπάσκετ του Χονγκ Κονγκ είναι δύσκολη υπόθεση, ιδίως για τις παίκτριες, που δεν είναι πάντα ευπρόσδεκτες ή δεν λαμβάνονται υπόψη στα σοβαρά. Ενώνοντας τις δυνάμεις της με συνεργάτες της κοινότητας, η ομάδα One Bite έβαλε στόχο να δημιουργήσει έναν χώρο χωρίς διακρίσεις για αθλητές κάθε φύλου, όπου θα μπορούν να παίζουν μπάσκετ και να νιώθουν σαν στο σπίτι τους. "Το θέμα είναι να δοθεί προτεραιότητα στα κορίτσια", αναφέρει η Melody μιλώντας για τη δημιουργική στρατηγική που εφάρμοσε η ομάδα της στο Ming Tak. "Ελπίζουμε να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή χώρο για αθλητές, ιδίως για κορίτσια, ώστε να απολαμβάνουν τα σπορ χωρίς έγνοιες". Αυτές οι αξίες αποτυπώνονται και στη διαδικασία επανασχεδιασμού του χώρου, με στοιχεία όπως η ντεγκραντέ απόχρωση που αντιπροσωπεύει το non-binary φάσμα των ταυτοτήτων φύλου και ένα έντονο σχέδιο με το γράμμα "W" στο κέντρο ενός από τα δύο γήπεδα, το οποίο υποδηλώνει ότι εκεί έχουν προτεραιότητα οι γυναίκες.

Έχεις διάθεση για παιχνίδι; Κατά τη σύνταξη αυτού του άρθρου, τα δημόσια γήπεδα ήταν προσωρινά κλειστά λόγω της πανδημίας. Αλλά δες εδώ μια πανοραμική άποψη της τοποθεσίας αυτών των γηπέδων στο Χονγκ Κονγκ, ώστε να μπορέσεις να τα επισκεφτείς όταν θα είναι πλέον ασφαλές!

Ενημέρωση! Η Nike πρόσφατα συνεργάστηκε με τοπικούς οργανισμούς για την ανακαίνιση ενός ακόμη κοινοτικού γηπέδου στο Χονγκ Κονγκ, το οποίο είναι ιδανικό για παιχνίδι και τυχαίνει να έχει κατασκευαστεί με 20.000 ζευγάρια ανακυκλωμένων sneaker μέσω του προγράμματος ανακύκλωσης Nike Grind. Μάθε περισσότερα για το γήπεδο Shek Lei Grind στα Νέα από τη Nike.