Ρώτα τον προπονητή: "Πώς να πείσω τον εαυτό μου ότι το αξίζει;"
Καθοδήγηση
Ένας νεαρός μπασκετμπολίστας που βρίσκεται στην καλύτερη φάση της ζωής του νιώθει σαν να μην του αξίζει όλο αυτό. Όμως, η Courtney Banghart του UNC είναι εδώ για να τον βοηθήσει.
Η στήλη με συμβουλές Ρώτα τον προπονητή θα σε βοηθήσει να διατηρήσεις την προσήλωσή σου στο παιχνίδι.
Ε:
Αγαπητή προπονήτρια,
Μεγαλώνοντας, βρισκόμουν τον περισσότερο καιρό στον πάγκο και όχι στο γήπεδο. Τώρα, είμαι στη σχολική ομάδα του λυκείου και κατάφερα να γίνω βασικός παίκτης μετά από τον τραυματισμό του φόργουορντ στον πρώτο μας αγώνα. Επιπλέον, έχω αναδειχθεί σε κορυφαίο σκόρερ της ομάδας μου αν και βρισκόμαστε ακόμα στα μέσα της σεζόν. Αν και ο προπονητής και οι συμπαίκτες μου είναι ενθουσιασμένοι με το παιχνίδι μου, εγώ δεν είμαι. Ανησυχώ ότι δεν κέρδισα επάξια τη θέση μου. Κάθε καλάθι που βάζω μου δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση, ανεξάρτητα από το προβάδισμά μας στο σκορ. Αν χάσουμε, κατηγορώ τον εαυτό μου και μερικές φορές με παίρνει από κάτω για μέρες. Εύχομαι να μπορούσα να απολαύσω την επιτυχία μου, αλλά το μόνο που μπορώ να σκεφτώ είναι ότι, αν τα θαλασσώσω, μπορεί και πάλι να επιστρέψω στον πάγκο. Πώς μπορώ να πείσω τον εαυτό μου ότι πραγματικά το αξίζει όλο αυτό και ότι δεν είναι θέμα τύχης;
Ένας κατά τύχη άριστος
Δεκαεξάχρονος μπασκετμπολίστας
Α:
Αυτήν τη στιγμή, ίσως να μην μπορείς να απολαύσεις αυτό που ζεις, Κατά τύχη άριστε. Ως προπονήτρια, όμως, με πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας στη διαχείριση συναισθημάτων, τόσο των παικτών όσο και δικών μου, μπορώ να σου πω το εξής: τα συναισθήματά σου είναι απολύτως φυσιολογικά και έχουν σημασία. Αποδεικνύουν την αποφασιστικότητα και την προσήλωσή σου στους στόχους σου.
Είσαι αθλητής, επομένως η ήττα είναι μέσα στο πρόγραμμα. Θα νιώσεις φόβο, θυμό και αγωνία. Κάποιες, όμως, φορές θα κερδίσεις και τότε θα νιώσεις χαρά, ενθουσιασμό και συγκίνηση. Δεν μπορείς να γνωρίσεις την επιτυχία χωρίς να έχεις γευτεί την αποτυχία.
Και εγώ ήμουν σκληρή με τον εαυτό μου. Στο λύκειο, κατάφερα να φτάσω μέχρι το πολιτειακό τουρνουά τένις. Θυμάμαι ότι έκανα ένα διπλό σφάλμα (double fault) σε έναν αγώνα. Ούρλιαξα με το βλέμμα μου στραμμένο προς τον ουρανό και κοπάνησα τη ρακέτα μου στο έδαφος.
Ήξερα ότι αυτός δεν ήταν ο καλύτερος τρόπος για να εκφράσω τα συναισθήματά μου, αλλά εκείνη τη στιγμή, πραγματικά δεν μπορούσα να συγκρατηθώ. Το μόνο που είχε σημασία ήταν αυτός ο πόντος. Ανατρέχοντας στο παρελθόν, είμαι πολύ εντυπωσιασμένη με τους γονείς μου, οι οποίοι κάθονταν στις κερκίδες, που δεν με επέκριναν. Κατάλαβαν ότι συμπεριφερόμουν σαν τον John McEnroe επειδή με ένοιαζε.
Έχε επίγνωση των συναισθημάτων σου.
Αν, όμως, ένα συγκεκριμένο συναίσθημα σε κατακλύζει διαρκώς, μπορεί να μην έχεις την ψυχραιμία να σκεφτείς αισιόδοξα. Ας δούμε λοιπόν μερικούς τρόπους για να βρεις την ισορροπία που χρειάζεσαι.
Νομίζω ότι έχεις μάλλον υιοθετήσει μια νοοτροπία που αποκαλώ "επιλεκτική ακοή". Στην ουσία, σημαίνει ότι απλώς δεν ακούς τίποτα. Αν κάποιος σου πει "Μου αρέσει ο τρόπος που τρέχεις στο γήπεδο. Απλώς πρέπει να βελτιώσουμε τα σουτ σου στα τρίποντα", εσύ το μόνο που ακούς είναι ότι πρέπει να βελτιωθείς στα τρίποντα. Ότι, δηλαδή, τα πας χάλια στις βολές. Που σημαίνει ότι παίζεις χάλια και ότι είσαι χάλιας.
Είναι αλυσιδωτή αντίδραση που κλιμακώνεται στη στιγμή! Αυτός ο τρόπος σκέψης είναι πολύ συνηθισμένος σε κορυφαίους αθλητές. Μία από τις καλύτερες παίκτριές μου συνήθιζε να κατηγορεί ανελέητα τον εαυτό της όταν έχανε βολές. Μια μέρα, ενώ ήταν εξαγριωμένη με τον εαυτό της έπειτα από έναν αγώνα με μεγάλο ποσοστό αστοχίας, την τράβηξα κατά μέρος.
"Ποια πιστεύεις ότι είναι τα στατιστικά σου από τη ρακέτα;", τη ρώτησα.
"Πραγματικά, δεν έχω ιδέα", απάντησε.
"Τότε", της είπα, "δεν υπάρχει κανένας λόγος να στενοχωριέσαι αν αστοχήσεις! Αν πρόκειται να αφιερώσεις τόση ενέργεια για ένα στατιστικό στοιχείο, θα πρέπει τουλάχιστον να γνωρίζεις τα ποσοστά σου".
Η αλήθεια ήταν ότι η συγκεκριμένη παίκτρια είχε το μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας από όλη την ομάδα. Αλλά, δεν έβλεπε, στην ουσία, τις βολές που έμπαιναν στο καλάθι. Αυτή είναι μια άλλη εκδοχή της επιλεκτικής ακοής.
"Οι προπονητές δεν περιμένουν να φέρνεις πάντα νίκες. Δεν περιμένουμε ούτε καν να αποδίδεις πάντα στο μέγιστο επίπεδο. Απλώς περιμένουμε από εσένα να δίνεις τον καλύτερο εαυτό σου".
Οι στατιστικές δεν λένε ποτέ ψέματα. Αν καταφέρεις να δεις καθαρά τις δικές σου, τότε ίσως μπορέσεις να κατανοήσεις το επίπεδό σου στο παιχνίδι τη δεδομένη στιγμή. Οι προπονητές σου μπορούν να δουν αντικειμενικά πόσο καλός είσαι, αυτή είναι η δουλειά τους. Και καθώς γνωρίζουν για το τι είσαι ικανός, πιθανώς να σου ζητήσουν να συνεχίσεις να εξελίσσεσαι προς ένα νέο επίπεδο.
Υποθέτω ότι σκέφτεσαι, "Αυτό είναι το πρόβλημα! Πώς μπορώ να ανταποκριθώ στις προσδοκίες τους;!". Νομίζω ότι δεν καταλαβαίνεις ποιες είναι αυτές οι προσδοκίες. Οι προπονητές δεν περιμένουν να φέρνεις πάντα νίκες. Δεν περιμένουμε ούτε καν να αποδίδεις πάντα στο μέγιστο επίπεδο. Απλώς περιμένουμε από εσένα να δίνεις τον καλύτερο εαυτό σου.
Κάθε έμπειρος προπονητής γνωρίζει ότι η ήττα είναι μέρος του παιχνιδιού. Ο λόγος που τη φοβάσαι τόσο πολύ μπορεί να οφείλεται στο ότι δεν έχεις ακόμα αρκετή "εμπειρία" σε όλο αυτό.
Κάποτε, προπονούσα μια υποψήφια για την υποτροφία Rhodes, η οποία πετύχαινε πάντα τους στόχους της και με το παραπάνω, αλλά είχε κατακλυστεί από τον φόβο της αποτυχίας. Καθώς είχε ολοκληρώσει με επιτυχία σχεδόν όλα όσα είχε αναλάβει έως εκείνη τη στιγμή, η αποτυχία ήταν κάτι άγνωστο για εκείνη. Έμοιαζε με καταδύτρια που κοιτάζει τα σκοτεινά νερά, αλλά δεν γνωρίζει πόσο βαθιά ή πόσο κρύα είναι, ή αν υπάρχουν πιράνχας.
Η περίπτωσή σου είναι ελαφρώς διαφορετική. Η επιτυχία είναι για εσένα κάτι νέο ακόμα. Δεν έχεις συνηθίσει σε τέτοια ύψη και δεν γνωρίζεις πόσο απότομη μπορεί να είναι η πτώση. Το κοινό σημείο, όμως, και στις δύο περιπτώσεις είναι ο φόβος για το άγνωστο. Θα σου πω ό,τι είπα και στην υποψήφια για την υποτροφία Rhodes: η αποτυχία είναι απολύτως αποδεκτή. Και αυτό στο λέει κάποια που έχει γνωρίσει πολλές αποτυχίες στη ζωή της. Και είμαι ακόμα εδώ! Και πιο δυνατή από ποτέ.
Αυτός είναι ένας μόνο από τους λόγους για τους οποίους πιστεύω ότι οι αθλητές είναι τόσο θαρραλέοι. Η αποτυχία μπροστά σε ένα πλήθος είναι μέρος της καθημερινότητάς σου! Αφιερώνεις το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου σου σε κάτι που μπορεί να πάει στραβά. Συνεχίζεις να εμφανίζεσαι καθημερινά, ακόμα και όταν γνωρίζεις ότι αρκετές από αυτές τις μέρες θα είναι δύσκολες. Αυτό θα πει θάρρος.
Οι συμπαίκτες και οι προπονητές σου είναι συνοδοιπόροι σου σε αυτό το ταξίδι. Το πιθανότερο είναι ότι έχετε πολλούς κοινούς φόβους. Επομένως, δεν είσαι μόνος σου και ποτέ δεν θα είσαι. Έχε το αυτό υπόψη την επόμενη φορά που θα σε πάρει από κάτω. Ίσως έτσι το άγχος σου θα αρχίσει σταδιακά να υποχωρεί.
Προπονήτρια Banghart
Η Courtney Banghart είναι η βασική προπονήτρια της ομάδας μπάσκετ γυναικών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Τσάπελ Χιλ. Παλαιότερα υπήρξε βασική προπονήτρια στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, το 2015 ανακηρύχθηκε Naismith National Coach of the Year, ενώ το 2017 διετέλεσε βοηθός προπονητή στην εθνική ομάδα μπάσκετ γυναικών U23 των ΗΠΑ. Ως κορυφαία παίκτρια στο Κολέγιο Ντάρτμουθ, η Banghart σημείωσε ρεκόρ καριέρας στα τρίποντα, το οποίο μάλιστα δεν έχει καταρριφθεί ακόμα, στη διοργάνωση Ivy League. Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Women’s Basketball Coaches Association και του NCAA Women’s Basketball Oversight Committee.
Στείλε email στη διεύθυνση askthecoach@nike.com με μια ερώτηση για το πώς να βελτιώσεις τη νοοτροπία σου στον αθλητισμό ή στη φυσική σου κατάσταση.
Φωτογραφία: Jayson Palacio
Πήγαινε ένα βήμα παραπέρα
Για περισσότερες συμβουλές καθοδήγησης από ειδικούς σχετικά με τη νοοτροπία, την κίνηση, τη διατροφή, την αποκατάσταση και τον ύπνο, ρίξε μια ματιά στην εφαρμογή Nike Training Club.
Πήγαινε ένα βήμα παραπέρα
Για περισσότερες συμβουλές καθοδήγησης από ειδικούς σχετικά με τη νοοτροπία, την κίνηση, τη διατροφή, την αποκατάσταση και τον ύπνο, ρίξε μια ματιά στην εφαρμογή Nike Training Club.