Με καλή παρέα: Eyekonz

Τριάντα κορίτσια στοιχίζονται μπροστά από έναν ολόσωμο καθρέφτη σε ένα γήπεδο του Mander Playground στη Βόρεια Φιλαδέλφεια. Η μία μετά την άλλη παίρνουν θέση μπροστά από τον καθρέφτη, ενώ η προπονήτριά τους Jazmine A. Smith (γνωστή ως προπονήτρια Jaz) τις ενθαρρύνει να κοιτάξουν τον εαυτό τους στα μάτια και να πουν κάτι θετικό. Μάλιστα, αν δεν το κάνουν, η προπόνηση δεν ξεκινά.

Πρόκειται για μια τεχνική βελτίωσης της αυτοπεποίθησης που εφαρμόζεται στον αθλητικό σύλλογο Eyekonz Sports. Η προπονήτρια Jaz ίδρυσε αυτόν τον σύλλογο λακρός και χόκεϊ επί χόρτου, για να δώσει σε κορίτσια από την ευρύτερη περιοχή της Φιλαδέλφειας τη δυνατότητα να αθληθούν, αλλά και για να προσφέρει σε περισσότερες έγχρωμες γυναίκες να παίξουν ένα άθλημα στο οποίο η παρουσία των λευκών είναι πολύ έντονη.

Είναι απόγευμα καθημερινής και το ψυχρό αεράκι σηματοδοτεί την έναρξη του φθινοπώρου, που υπό κανονικές συνθήκες συμπίπτει με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Όμως, στην εποχή του κορωνοϊού, η προπόνηση είναι η μοναδική ευκαιρία που έχουν πολλά από αυτά τα κορίτσια για ανθρώπινη επαφή. Παίκτριες από 5 έως 18 ετών αρχίζουν να τρέχουν γύρους στο γήπεδο, με τα μεγαλύτερα κορίτσια να προπορεύονται και τα μικρότερα να ακολουθούν με πιο αργό ρυθμό, μέχρι να τους δοθεί η εντολή να χωριστούν σε δύο ομάδες ανάλογα με την ηλικία τους. Όταν οι χαμηλόφωνες κουβέντες μεταξύ φιλενάδων αρχίζουν να ακούγονται περισσότερο, η προπονήτρια Jaz τις διακόπτει απότομα."Τι είναι η σιωπή;", ρωτά. "Χρυσός", απαντούν όλες με μια φωνή.

Μεγαλώνοντας στην πόλη, η 43χρονη Smith υπήρξε παίκτρια χόκεϊ επί χόρτου και λακρός και συχνά ήταν το μοναδικό μαύρο κορίτσι στην ομάδα της. Όταν πέρασαν τα χρόνια και έγινε προπονήτρια σε μια τοπική ομάδα, συνειδητοποίησε ότι δεν είχε γίνει καμία απολύτως πρόοδος από άποψη ποικιλομορφίας. "Κατάλαβα ότι δεν είχε αλλάξει τίποτα", αναφέρει. "Είναι γελοίο". Το 2019, οι έγχρωμες αθλήτριες αντιστοιχούσαν μόλις στο 16% όλων των παικτών λακρός της Α' κατηγορίας. Το 2% ήταν μαύρες.

Τα μεγαλύτερα κορίτσια αρχίζουν να κάνουν ασκήσεις cradling, δηλαδή τρέχουν προσπαθώντας να κρατήσουν την μπάλα στην υποδοχή του μπαστουνιού. Μερικές από τις πιο άπειρες παίκτριες χάνουν την μπάλα στην πορεία. Όμως, η 15χρονη Nyobi Murphy τρέχει στο γήπεδο κρατώντας το μπαστούνι με αυτοπεποίθηση. Κοντά της, η 18χρονη τερματοφύλακας Ayanna Reese ετοιμάζει τον εξοπλισμό για την επόμενη άσκηση της ομάδας. Αργότερα, όταν τα κορίτσια χωρίζονται σε ζευγάρια για να εξασκηθούν στο σήκωμα της μπάλας, η 15χρονη Erin Mobley σπεύδει για να βοηθήσει μια μικρότερη παίκτρια, εμψυχώνοντάς την καθώς παλεύει να χειριστεί το μπαστούνι της. Η Nyobi, η Ayanna και η Erin είναι οι πυλώνες της ομάδας. Αυτές οι τρεις νεαρές γυναίκες ενσαρκώνουν όλα τα ιδανικά που προωθεί ο σύλλογος Eyekonz από την ίδρυσή του: αφοσίωση στο παιχνίδι, στην ομάδα, στην κοινότητα και στον εαυτό τους.

Μιλήσαμε για τη γυναικεία αλληλεγγύη, τις θετικές δηλώσεις και την αντιμετώπιση των προκαταλήψεων.

Nyobi: Έχουμε όλες το εξής κοινό: είμαστε κορίτσια αφροαμερικανικής καταγωγής που λατρεύουν το λακρός και θέλουν να παίζουν και να διαπρέπουν σε αυτό το άθλημα. Η προπονήτρια Jaz έλεγε πάντα ότι πατάμε στα χνάρια των προγόνων μας όταν παίζουμε σε αυτό το γήπεδο. Αποκαλώντας η μία την άλλη αδελφή, νιώθουμε ότι έχουμε όλες τους ίδιους προγόνους και πρέπει να συνεργαζόμαστε σαν οικογένεια.

Προπονήτρια Jaz: Το πρόγραμμά μας διαρκεί όλο τον χρόνο, επομένως μπορεί κανείς να γίνει μέλος οποιαδήποτε στιγμή επιθυμεί. Υπάρχει ένα σύστημα υποδοχής, ώστε τα νέα μέλη να μην νιώθουν απομονωμένα. Όταν μπαίνει κανείς σε μια νέα ομάδα, συνήθως τα παρατάει επειδή δεν γνωρίζει κανέναν. Οι υπεύθυνες υποδοχής δείχνουν στα νέα μέλη τα κατατόπια και κάνουν τις συστάσεις, ώστε να εγκλιματιστούν και να μπουν στο πνεύμα της ομάδας.

Nyobi: Erin, εμείς δεν ήμασταν υπεύθυνες υποδοχής;

Erin: Νομίζω ότι ήμασταν υπεύθυνες υποδοχής για όλα τα μέλη της ομάδας.

Όλες: Τις θετικές δηλώσεις για τον εαυτό μας.

Nyobi: Είναι μια παράδοση που τονώνει την αυτοπεποίθησή μας στο γήπεδο. Η προπονήτρια Jaz κρατάει έναν μακρόστενο καθρέφτη και πρέπει να κοιταχτούμε σε αυτόν, να είμαστε όσο πιο σοβαρές μπορούμε και να πούμε στον εαυτό μας: "είμαι… οτιδήποτε". Μπορείς να πεις, για παράδειγμα, "είμαι δυνατή", "είμαι όμορφη", "είμαι θηρίο", "είμαι φαινόμενο". Αυτό το τελευταίο είναι το αγαπημένο της προπονήτριας Jaz.

Όταν συμμετέχουν σε αυτήν την ιεροτελεστία καινούργια άτομα, παρατηρώ ότι αντιμετωπίζουν συνήθως θέματα αυτοπεποίθησης και ότι δεν έχουν συνηθίσει να μιλούν στον εαυτό τους σοβαρά. Η προπονήτρια Jaz σε αναγκάζει να σταθείς εκεί και περιμένει μέχρι να κοιτάξεις τον εαυτό σου στα μάτια. Σου λέει: "άλλαξε τη στάση του σώματός σου, άλλαξε τον τόνο της φωνής σου, κράτησε τους ώμους σου πίσω". Θέλει να εξασφαλίσει ότι όλες μπορούμε να αντικρίσουμε τον εαυτό μας με απόλυτη αυτοπεποίθηση και να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε σπουδαίες νεαρές αθλήτριες και ότι μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε πιστέψουμε.

Nyobi: Δεν αποτελούμε πλειονότητα σε αυτό το άθλημα, επομένως χρειαζόμαστε αυτήν την πνευματική σταθερότητα, ώστε να μπορούμε να ανταγωνιστούμε άλλα άτομα που πιθανόν να παίζουν λακρός από όταν γεννήθηκαν.

Προπονήτρια Jaz: Τις περισσότερες φορές, παίζουμε ενάντια σε ομάδες που αποτελούνται εξ ολοκλήρου από λευκά άτομα. Μέρος αυτού του αθλήματος είναι να σπας τα στεγανά. Όχι μόνο ανοίγουν τον δρόμο για τον εαυτό τους, αλλά δείχνουν στα άτομα με διαφορετική εμφάνιση ότι η θέση μας είναι εδώ.

Ayanna: Μερικές φορές μας συμπεριφέρονται ευγενικά, ενώ άλλες όχι. Νομίζω ότι φοβούνται πως είμαστε όντως καλές. Μια φορά, όταν ήμουν τερματοφύλακας, απέκρουσα το σουτ ενός κοριτσιού και ο μπαμπάς της θύμωσε επειδή έχαναν.

Προπονήτρια Jaz: Ήξερα πάντα ότι αυτή η πόλη [που επισκεφτήκαμε] ήταν πολύ ρατσιστική. Η Ayanna είχε αποκρούσει γύρω στα έξι γκολ μέχρι στιγμής και εκείνος ο πατέρας κοκκίνισε από τα νεύρα του και έβαλε τις φωνές. Πέταξε κάτι και χίμηξε μέσα στο γήπεδο περπατώντας απειλητικά προς την ομάδα μας. Η διαιτητής βρισκόταν εκεί, αλλά εκείνος πήγε να τη σπρώξει. Χρειάστηκε να μπω και εγώ στο γήπεδο. Η διαιτητής τού είπε να βγει από τον αγωνιστικό χώρο, αλλιώς θα καλούσε την αστυνομία. Ήταν μια φρικτή, αλλά διδακτική εμπειρία.

Ayanna: Ήμουν σε μια διαρκή κατάσταση σοκ και σύγχυσης.

Nyobi: Όλες το λατρεύουμε [το άθλημα] και είναι πραγματικά μια ώρα που κάνουμε παρέα. Είναι μια ώρα που καθόμαστε και παίρνουμε μια ανάσα. Όταν πετάμε την μπάλα η μία στην άλλη, πάντα συζητάμε, λέμε τα νέα μας, μιλάμε για τις ζωές μας.

Ayanna: Μερικές φορές, το άγχος μου με καταβάλλει. Τότε, αρχίζω να υπεραναλύω τα πάντα και δεν εμφανίζομαι καν. Μου τονώνουν την αυτοπεποίθηση και μου λένε ότι μπορώ να τα καταφέρω, ότι είμαι καλή.

Erin: Θέλαμε να κάνουμε κάτι για να ευαισθητοποιήσουμε την κοινή γνώμη σχετικά με τις μαύρες γυναίκες που έχουν δεχτεί βίαιη συμπεριφορά από την αστυνομία. Ένα μέλος του συλλόγου Eyekonz εξέφρασε την ιδέα σε μια κλήση μέσω Zoom και έπειτα σκεφτήκαμε όλες μαζί πώς να την υλοποιήσουμε.

Nyobi: Η προπονήτρια Jaz είπε: "Μπορούμε να τα καταφέρουμε, πρέπει να οργανωθούμε". Με λίγη προεργασία και λίγη ώθηση, πράγματι τα καταφέραμε. Νομίζω ότι αυτό μας έδωσε τεράστια έμπνευση, επειδή νιώσαμε ότι έχουμε τη δύναμη να πραγματοποιήσουμε μια ιδέα. Όλα ξεκίνησαν από ένα κορίτσι αφροαμερικανικής καταγωγής, το οποίο πήρε έμπνευση από ένα θέαμα που αντίκρισε και από τον πόνο που ένιωσε βλέποντας τη βαναυσότητα της αστυνομίας που εκδηλώνεται τώρα στον κόσμο. Το γεγονός ότι αυτή η ιδέα παρουσιάστηκε και προωθήθηκε μέσα από μια κίνηση συσπείρωσης, μια ολόκληρη πορεία που αναγνωρίστηκε ευρέως, ήταν πολύ σημαντικό για εμάς. Το λέω και συγκινούμαι.

Nyobi: Μπορείς να κάνεις οτιδήποτε βάλεις στο μυαλό σου, αρκεί να έχεις την ιδέα και τη θέληση να την προωθήσεις και να κάνεις ό,τι χρειαστεί.

Προπονήτρια Jaz: Επιστρέψαμε στις προπονήσεις μέσω Zoom, χάρη στις οποίες τα κορίτσια παρέμεναν σε επαφή. Όμως, δυστυχώς τότε ήταν που έφυγε από τη ζωή η Rosalyn, η μαμά της Anai’ya. Της μίλησα πριν μπει στην εντατική και εκείνη η συζήτηση ήταν ανατριχιαστική. Συγκεκριμένα, μου είπε: "μην ξεχάσεις ένα πράγμα, προπονήτρια. Φρόντισε η Anai’ya να πάει στο κολέγιο". Έβηχε και εγώ της είπα: "θέλω να χαλαρώσεις και να μαζέψεις δυνάμεις, για να νιώσεις καλύτερα". Λίγο αργότερα, μπήκε στην εντατική. Ήταν θλιβερό.

Έγινε κηδεία, αλλά ξέραμε ότι τα κορίτσια δεν μπορούσαν να πάνε στην τελετή. Αποφασίσαμε να συγκεντρωθούμε έξω από την εκκλησία και τα κορίτσια να κρατούν κάποια πόστερ. Έτσι, όταν θα έβγαιναν από την εκκλησία η Anai’ya, η Cookie και η Adriana, θα έβλεπαν ότι η ομάδα τους ήταν εκεί για να τους συμπαρασταθεί.

Η οκτάχρονη πλέον Adriana έχει ήδη συμπληρώσει τρία χρόνια προπόνησης στο λακρός. Ενώ ο αρχικός λόγος που ασχολήθηκε με το άθλημα ήταν απλώς για να βρίσκεται κοντά στη μεγαλύτερη αδελφή της, τώρα ξέρει ότι της αρέσει να παίζει για τους δικούς της λόγους. "Μου αρέσει που ασκούμαι περισσότερο και τρώω υγιεινά", αναφέρει η Adriana εξηγώντας με ενθουσιασμό τους λόγους που λατρεύει τον σύλλογο Eyekonz. "Σε αυτό με βοήθησε η προπονήτριά μου".

Οι αδελφές επιστρέφουν στην προπόνηση, περπατώντας με την αποφασιστικότητα μιας ομάδας που ξέρει ότι ενωμένη μπορεί να καταφέρει τα πάντα: να κατακτήσει το τοπικό πρωτάθλημα ή ακόμα και να διοργανώσει μια πορεία για το κίνημα Black Lives Matter.

Η Smith κοιτάζει προσεκτικά το γήπεδο και γνέφει σε μια μικρότερη παίκτρια που τρέχει άτονα με τα μακριά και λυτά της μαλλιά να χτυπούν στο κεφάλι της. Η Smith της λέει να δέσει τα μαλλιά της, αλλά το κορίτσι διαμαρτύρεται. Αφενός δεν έχει λαστιχάκι και αφετέρου μόλις τα έφτιαξε. Η Smith δανείζεται ένα λαστιχάκι από κάποιο άλλο κορίτσι στον πάγκο, της δένει τα μαλλιά σε αλογοουρά και της λέει: "είσαι αθλήτρια και οι αθλήτριες δεν πρέπει να έχουν τα μαλλιά τους στο πρόσωπο". Έπειτα από αυτήν την πράξη σκληρής αγάπης, δείχνει στη μικρή παίκτρια λακρός τη διαδρομή που έκανε προηγουμένως και της λέει να τρέξει τον τελευταίο γύρο με περισσότερο νεύρο. Οι παίκτριες του συλλόγου Eyekonz ανεβάζουν ψηλά τον πήχη και βοηθούν η μία την άλλη για να τον ξεπεράσουν.