Klaar voor de straat: Nike Sole 2.0 x Össur running blade

Stel je eens een topatleet voor die met een schaar en lijm in de garage zijn/haar eigen uitrusting in elkaar knutselt.

Dat klinkt misschien gek, maar dit was precies wat adaptief triatleet Sarah Reinertsen deed. Ze zaagde de zolen van schoenen af om geïmproviseerde grip op haar 'running blade' aan te brengen (een speciale beenprothese die voor sport wordt gebruikt).

'Dat kunnen wij beter!' zei Tobie Hatfield, een oudgediende Nike innovator en voormalig baancoach, meteen toen hij Sarah's ad-hoc-constructie voor het eerst zag. Het resultaat, de Nike Sole 1.0 — een snel verwisselbaar gripsysteem voor running blades van het merk Össur — veranderde de sport voor adaptieve atleten overal ter wereld doordat ze versleten zolen in enkele seconden konden verwisselen voor nieuwe.

Hoe revolutionair de 1.0-versie ook was, "we ontwerpen nooit een perfect product", zo vertelt Tobie in de bovenstaande film. Als het op innovatie aankomt, is er geen eindstreep. Negen jaar later is het stokje overgenomen door een nieuwe groep atleten en innovatoren die nog verder gegaan zijn.

Bekijk de film voor meer informatie over het ontstaan van de Nike Sole 2.0. Lees vervolgens hieronder wat de hoofddesigner van het project, George Xanthos, allemaal heeft gedaan.

Gezien zijn bijdrage aan functionele doorbraken zoals Nike FlyEase (oplossingen voor gemakkelijk aan- en uittrekken) en Nike Pulse (robuuste schoenen voor mensen die werken in de gezondheidszorg), is George geen onbekende op het gebied van empatisch design — het proces waarbij je jezelf in anderen verplaatst om hun behoeften beter te begrijpen.

Voor de Nike Sole 2.0 betekende dat in het hoofd kruipen van gebruikers van running blades. Denk even terug aan Sarah's gelijmde constructie van eerder; een paar maanden later heb je een versleten zool die aan je voet vastzit. Daarom is het Nike Sole verwisselsysteem zo essentieel, en daarom wilde het team er zo graag voor zorgen dat de 2.0 makkelijker dan ooit te bevestigen en te verwijderen was.

Maar ze wilden nog verder gaan en zetten hun zinnen op het introduceren van verschillende opties — want wie wil er nou maar één paar schoenen? Mooi voorbeeld: atleten die naast straatzolen ook track spikes nodig hebben. "Running blades zijn duur," zegt George. "De meeste adaptieve atleten kunnen het zich niet veroorloven om een speciale blade voor wedstrijden te hebben" — vandaar de behoefte om de zolen op hun multifunctionele blade te kunnen verwisselen.

De onverwachte wendingen die kwamen kijken bij het ontwerpen van een nieuw bevestigingsmechanisme worden besproken in de film hierboven. Maar die moeizame overwinning was nog maar het begin van de reis voor George.

Na een vermoeiende nachtvlucht naar Reykjavik ging George naar het hoofdkantoor van Össur Prosthetics, een oude partner van het Nike Sole initiatief, en maakte zich klaar om de ontwerpen waar maanden aan was gewerkt, te testen.

Daar deed hij een marathon-werksessie met Paralympisch verspringer Markus Rehm. Binnen enkele minuten kon 'plan A' in de prullenbak. Na het bekijken van slow-motionbeelden van het hardlopen en springen van Markus realiseerden ze zich dat het eerste prototype van George niet goed contact maakte met de grond!

In een poging om het gewicht te verminderen had hij de lengte van de Sole verkort — kennelijk een brug te ver. "Ik zag meteen dat Markus landde op de blade achter de gripzone," vertelt George. Nauwelijks onder de indruk van deze tegenslag gingen ze de werkplaats in. "We begonnen met het hacken, aanpassen en opnieuw testen van de prototypes."

Dat was slechts één van de aha--momenten die de twee kregen tijdens een zeer productief weekend. Andere verbeteringen waren het verwijderen van de kunststof noppen waarmee verspringers zouden kunnen uitglijden en het verplaatsen van spikes naar de voorrand voor gerichte grip.

Vervolgens hield George op het hoofdkantoor van Össur snelle feedbacksessies met nog meer adaptieve topatleten.

Al bijna meteen stuitte hij op een muur: op de vraag of ze het eigen verwisselsysteem van Nike Sole gingen gebruiken, kreeg hij als eensgezinde reactie van het tiental atleten 'nee' te horen.

In tegenstelling tot de meeste adaptieve hardlopers beschikken topsporters vaak wel over meerdere blades — waardoor ze er één volledig kunnen aanpassen voor wedstrijden. (Dat betekent meestal dat er een gestroomlijnde spikeplaat op gelijmd wordt.)

Deze tegenslag betekende niet dat alles voor niets was geweest. George herinnert zich nog dat de atleten ook "snel de waarde van het verwisselsysteem voor de gewone adaptieve atleten zagen, en hoe zij er zelf van hadden kunnen profiteren in hun vroegere atletiekcarrière, toen ze maar één running blade hadden".

In plaats van topatleten als irrelevant voor het project te beschouwen, stelde George een compleet nieuwe gebruikersgroep vast, een zeer inspirerende zelfs.

"Ik zie ze als bestuurders van een raceauto," zegt George over virtuoze hardlopers en hun verhouding met hun blades. "Ze zijn deze machine continu aan het verfijnen, door er gewicht af te halen, aanpassingen aan te brengen. Voor een designer is dat prachtig om te zien."

Hij greep de kans om een speciale, optionele spikeplaat te optimaliseren met de mogelijkheid om deze op maat te maken, zodat verspringers deze anders kunnen instellen dan sprinters, enzovoorts.

Na een week vol technische inzichten met de atleten en technici van Össur was George klaar voor wat pure sensorische stimulatie.

Hij huurde een auto en bezocht de unieke landschappen van IJsland. Uiteindelijk kwam hij aan bij de Svartifoss-waterval, die hij omschrijft als het meest indrukwekkende onderdeel van zijn onderzoeksreis.

"Hij ziet eruit als een enorm pijporgel, met die verticaal gerangschikte basaltpilaren," herinnert George zich. "Het visuele ritme dat ze creëren is adembenemend. Ze zijn tegelijkertijd geometrisch en organisch."

Deze inspiratie paste hij toe op de spikeplaat van de Sole 2.0 — niet gewoon als een fraai visueel motief, maar als bron van praktische functionaliteit, met afgeschuinde randen die vloeiend omhoogsteken om meer materiaal te creëren waar dat nodig is.

Nu het ontwerp van de spikeplaat concreet was uitgestippeld, richtte George zijn aandacht op de straatzool. Voor ideeën dacht hij terug aan toen hij de Nike Sole 1.0 voor het eerst in actie zag: aan de voeten van kinderen die lol hadden tijdens een evenement van de Challenged Athletes Foundation (CAF), enkele jaren geleden.

"Ik zag jonge adaptieve atleten hardlopen op gras, hardlopen op straat, basketballen en andere sporten doen," vertelt hij. "Het was inspirerend dat de combinatie van Össur blade en Nike Sole bevrijdend werkte voor deze atleten, die vol energie en optimisme zaten toen ze technieken leerden bij de CAF-clinics om hen te helpen beter te bewegen."

Om de veelzijdigheid te verbeteren voor atleten die meerdere activiteiten beoefenen, nam George "de beste gripelementen van basketbal- en hardloopschoenen — visgraat en wafelpatroon — en probeerde daarvan de perfecte combinatie te maken."

Het resultaat, van een vroege sketch tot het afgewerkte product, zie je hierboven. Maar net als elke goede innovator denkt George nu al na over toekomstige verbeteringen — waaronder wellicht een heel arsenaal aan sportafhankelijke gripopties.

"Misschien [maken we] een aanbod dat nóg robuuster is voor trailrunning," mijmert hij. "En misschien een speciale voor basketbal, zodat je vier verschillende verwisselbare zolen hebt."

Of nog meer. Wat betreft het innoveren voor adaptieve atleten biedt de toekomst vele mogelijkheden. George: "Wie weet wat er allemaal mogelijk is?" Eén ding weet hij zeker: hij gaat zijn best doen om daar achter te komen.