Never Done Listening
Department of Nike Archives
Bill Bowerman was meer dan een innovator. Hij was ook een probleemoplosser die ons leerde dat luisteren de eerste stap is naar de oplossing van elk probleem, hoe groot dat probleem ook is.
Toen Bill Bowerman in 1948 aan de slag ging als atletiekcoach van de Universiteit van Oregon, zagen de meeste hardloopschoenen eruit als nette leren schoenen met spijkers door de zolen. Bill was heel leergierig en bestudeerde alles, van de structuur tot de gebruikte materialen, op zoek naar betere designs. Maar toen hij fabrikanten van hardloopschoenen benaderde met zijn ideeën, was er vrijwel geen interesse voor.
Bill ging toen zelf maar aan de slag. Het ene moment werkte hij aan een uniek paar schoenen met een bovenwerk van slangen-, herten- of vissenhuid, het volgende moment haalde hij alle spikes uit bestaande schoenen om ze er op andere plaatsen weer in te zetten. Wat hij ook probeerde, zijn doel bleef hetzelfde: nieuwe manieren vinden om schoenen stap voor stap lichter, sneller en efficiënter te maken.
Hayward Field, de legendarische atletiekbaan van de universiteit, was een proeftuin voor deze experimenten. Bill had een klein kantoor onder de tribune met een deur die rechtstreeks uitkwam op baan 8, de buitenste baan. Volgens de legende stak Bill vaak zijn hoofd uit de deur om een nietsvermoedende eerstejaars te roepen, die zijn nieuwste uitvinding uit moest proberen. Of dat nu leidde tot dagenlange voetkrampen of een doorbraak voor Bill, hij kreeg altijd een gedetailleerd verslag van zijn hardlopers. Met die gegevens hield hij dan weer rekening bij een volgende versie.
"Ik hou me nog steeds bezig met hardlopers die ik hamburgers noem. Ze gaan geen records verbreken, maar ze kunnen wel het beste uit zichzelf halen." — Bill Bowerman
Toen toekomstig Olympisch marathonloper en universiteitsstudent Kenny Moore zijn voet brak tijdens een hardloopwedstrijd, haalde Bill Kenny's hardloopschoenen uit elkaar. Hij ontdekte dat de breuk deels veroorzaakt zou kunnen zijn door het ontbreken van een steunzool in het midden. Bill ging aan de slag en maakte een schoen met zacht sponsrubber in de hiel en voorvoet, een dempende binnenzool, en een stevige rubberen buitenzool. Deze kon Kenny dragen tijdens zijn herstel. Het resultaat werd uiteindelijk de Nike Cortez, een van de meest iconische en best verkochte hardloopschoenen ooit.
Een prototype voor Kenny Moore (foto) vormde de inspiratiebron voor de legendarische Nike Cortez.
De hardlopers van de universiteit van Oregon waren niet de enigen die baat hadden bij Bills gedrevenheid om problemen op te lossen. Toen de tribunes van Hayward Field werden verbouwd, verhuisde Bill zijn werkbank naar de kelder van een medisch gebouw in het centrum van Eugene. Bill maakte schoenen op maat voor de orthopedische behoeften van de patiënten in het gebouw. In ruil daarvoor kreeg hij gedetailleerde röntgenfoto's van de voetbotten van zijn hardlopers, zodat hij voor elke persoon unieke spike-patronen kon maken.
Het verhaal gaat dat Bill niet als 'innovator' te boek wilde staan, maar eerder als 'probleemoplosser'. Dankzij zijn inspanningen ontwikkelde de schoenenwereld zich razendsnel, maar hij realiseerde zich dat echte innovatie nooit op zichzelf staat. Eerst moet je luisteren. Dan ontdek je wat het probleem is, en dan vind je de oplossing. En met een beetje geluk kan dat de wereld veranderen.