Is doorzettingsvermogen aangeboren of aan te leren?

Jij hebt met een vriend afgesproken om een work-outprogramma van 30 dagen te voltooien. Jij staat iedere morgen vroeg op voor je sessies en knijpt er ook nog eens af en toe in de middagpauze tussenuit om te joggen waardoor je flinke vooruitgang hebt geboekt. Je trainingspartner daarentegen, heeft de hele week niet getraind. Wat is er aan de hand?

Mogelijk is het niet een kwestie van motivatie, maar van doorzettingsvermogen. Daar zit een verschil tussen.

Doorzettingsvermogen is de kunst om volhardend een doel na te streven, of het nu een reeks work-outs of een nieuw diploma is, zelfs wanneer het oncomfortabel of uitdagend wordt, zegt Alexandra Touroutoglou, PhD, assistent-docent neurologie aan de Harvard Medical School. Touroutoglou leidde een onderzoek naar hersenen van dieren en mensen om meer over deze eigenschap te leren en waarom sommigen (mensen die regelmatig CrossFit doen en yogaliefhebbers die zeven dagen per week trainen) er meer van hebben, terwijl anderen regelmatig ervoor kiezen om een stapje terug te doen in plaats van te sporten.

Moeilijke taken, zoals lichaamsbeweging, activeren een knooppunt in de hersenen dat de cortex midcingularis anterior heet, oftewel aMCC, en bij sommige mensen is dit meer ontwikkeld dan bij anderen. Een goed functionerende aMCC kan de fysieke eisen van een taak voorspellen en vervolgens de benodigde lichaamsenergie inzetten om de taak aan te pakken. Een minder functionerende aMCC zou het werk echter kunnen overschatten en de beloning onderschatten.

Het boeiende hieraan is dat je, net zoals je spieren, jouw drang om ervoor te gaan kunt trainen, zo ontdekte Touroutoglou's onderzoeksteam. "Het kan mogelijk zijn om het functioneren van je aMCC te verhogen en daarmee ook je doorzettingsvermogen", zegt ze. Kortom, hoe beter je kunt inschatten hoeveel moeite het kost om een activiteit te doen, hoe beheersbaarder die activiteit wordt. Dus dan zul je veel eerder geneigd zijn om het ook echt te doen.

De mindset van een doorzetter opbouwen kan verrassend simpel zijn. Deskundigen zeggen dat het erop neerkomt dat je een taak makkelijker moet maken om te doen, dan naar buiten moet gaan en het gewoon doen. En dan is het een kwestie van herhalen, herhalen, herhalen. Dit is hoe je begint.

"Het is belangrijk om een duidelijk beeld te hebben van wat je wilt bereiken, anders ben je stuurloos", zegt Nicole Gabana, hoofd sportpsychologie aan de University of Massachusetts Amherst. Die doelen moeten uitdagend maar haalbaar zijn. Naar iets toewerken dat vanaf het begin onwaarschijnlijk of zelfs onmogelijk lijkt, zorgt alleen maar voor frustratie. En dat is de doodsteek voor de volharding die je nodig hebt om een doel te behalen. Schrijf je doelen op en hou ze gaandeweg bij. Dit geldt zowel voor de kleine en kortetermijndoelen als de 'rekbare' doelen, die groter en voor de langere termijn zijn.

Stel je voor dat jouw rekbare doel is om in zes maanden een duatlon te voltooien (een wedstrijd waarbij je hardloopt, fietst en dan weer hardloopt). Dat is misschien een uitdaging, omdat je nog niet veel aan wielrennen hebt gedaan. Maar het is wel haalbaar, omdat je veel hardloopt en aan indoor fietsen doet. Verdeel dat doel in kleinere doelen, zoals hoeveel kilometer je in een maand wilt bereiken of de uren die je in een week wilt slapen. De kleinere doelen zijn tussenstappen op weg naar het grotere doel. Met een app zoals Nike Run Club of door alles wat je bereikt hebt op een kalender te zetten, heb je een visuele herinnering aan je vooruitgang en dat zorgt ervoor dat je wilt doorgaan.

Je work-outs plannen, je wekker zetten om zo vaak mogelijk op een regelmatige tijd op te staan, iedere dag water drinken zodra je uit bed komt. Dat draagt allemaal bij aan het creëren van consistentie. "Iedere keer dat je jezelf discipline bijbrengt door iets herhaaldelijk te doen, past je lichaam zich aan", zegt Patricia Deuster, PhD, hoofd van het Consortium for Health and Military Performance aan de Uniformed Services University. "Je ontwikkelt nieuwe verbindingen in je hersenen, net als wanneer je viool leert spelen."

Als je de gewoonte eenmaal onder de knie hebt, komt de lat wat lager te liggen. Wanneer je het moeilijk vindt om een gewoonte te creëren, bekijk het dan gewoon per dag. Iedere keer dat je het doet, is een stap vooruit.

Wat zeg je tegen jezelf over jouw vermogen om minder suiker te eten of die duatlon te doen? "Het is moeilijk om bepaalde psychologische neigingen te doorbreken", zegt Gabana. "Dat is één van de meest verraderlijke uitdagingen: hoe word je bewuster van je gedachten en de manier waarop ze je gedrag, emoties en interacties sturen?"

De meeste mensen met doorzettingsvermogen jagen een doel na, niet omdat ze denken dat ze het niet kunnen bereiken, maar om te bewijzen dat ze het wel kunnen. Zorg er dus voor dat het gesprek in je hoofd aansluit op de doelen die je op papier hebt. Denk niet "Ik heb geen wilskracht" of "Ik ben een vreselijke hardloper", maar "Ik ben sterker dan ik zelf denk." Terwijl je het lijstje afgaat, zou dit veel gemakkelijker moeten worden.

Stel dat je erg opziet tegen die lange duurloop die je voor dit weekend hebt ingepland. Om je aMCC in het gareel te houden wanneer het rebelleert, visualiseer dan voor jezelf dat je de taak tot een goed einde hebt gebracht. Onderzoek toont aan dat dit je kan helpen om je mentaal voor te bereiden op de run en je zelfvertrouwen aan te wakkeren. Hierdoor wordt het makkelijker om gewoon naar buiten te gaan en het te doen.

De kans is groot dat het niet zo slecht gaat als je van tevoren had gedacht. Gaat het toch niet zo goed? Dan heb je in ieder geval wel doorgezet. Dat is vooruitgang.