Hoe maak je een rits

Als je een jack wilt dichtritsen en erachter komt dat de rits vastzit, of nog erger, dat er een gapend gat zit waar hij dicht zou moeten zitten, raak dan niet in paniek. Tuurlijk, een kapotte rits is vervelend, maar het is niet het einde. Met het juiste gereedschap en een beetje kennis kun je een kapotte rits zelf maken.

Om een rits te maken, is het handig om eerst te weten hoe een rits werkt. Dit zijn de belangrijkste onderdelen:

• De schuif is het mechanisme dat langs de tanden van de rits glijdt en de tanden aan elkaar vastmaakt.
• Het lipje is het hangertje dat je gebruikt om de schuif omhoog en omlaag te trekken.
• De tanden zijn de kunststof of metalen pinnetjes op de ritshelften die in elkaar worden gehaakt.
• De bovenste stopper en de onderste stopper zijn de kunststof of metalen stukjes aan de boven- en onderkant van de rits die voorkomen dat de schuif voorbij de uiteinden van de rits glijdt.

Sommige ritsen hebben een ingewikkelder mechanisme voor de onderste stopper, met een houder aan de ene kant en een insteekpen aan de andere kant. Dit type is ingewikkelder dan het standaardontwerp met onderste stopper, dus je kunt deze onderdelen beter niet verwijderen om je rits te repareren (je kunt wel de bovenste stopper verwijderen om kapotte onderdelen te bereiken).

Hier zijn een aantal algemene trucs om een kapotte rits te repareren.

Ga niet hard trekken aan de rits, want dit kan de tanden beschadigen. Kijk of er materialen, zoals stof of draad, vastzitten in de rits. Verwijder voorwerpen die de rits blokkeren met je handen of met een pincet.

Als er geen duidelijke obstructies zijn, smeer de tanden dan in met een grafietstift of potlood nr. 2, zodat de schuif vrij kan schuiven. Wrijf met een grafietstift over de tanden rondom de schuif en wiebel de schuif dan zachtjes totdat hij loskomt.

Als de rits vast blijft zitten, meng dan een paar druppels afwasmiddel met water en breng dit aan op de schuif en tanden met behulp van een wattenbolletje of doek. Trek voorzichtig aan de schuif om te kijken of hij al beweegt.

Je kunt ook vaseline gebruiken als smeermiddel. Breng het spaarzaam aan langs de tanden rond de schuif. Gebruik een hoeveelheid van niet groter dan een dubbeltje. Het helpt om het smeermiddel aan te brengen met een wattenbolletje of wattenstaafje. Je kunt ook een ritssmeermiddel gebruiken om de tanden schoon te maken en te smeren.

Soms gaat de rits niet dicht als je de schuif omhoog trekt. Dit probleem treedt op wanneer er tanden beschadigd zijn, de schuif versleten is of onderdelen vuil zijn. Volg in zo'n geval de onderstaande stappen

1. Zorg ervoor dat de tanden goed zijn uitgelijnd.
   Controleer eerst de tanden op beschadiging. Als er tanden verbogen zijn, maak ze dan recht met je vingers (voor kunststof tanden) of een punttang (voor metalen tanden).
2. Repareer indien nodig de schuif.
   Als dat niet helpt, kijk dan of de schuif tekenen van slijtage vertoont. Bij veelvuldig gebruik kan de schuif open gaan staan, waardoor de rits kapot kan gaan.
   
   Controleer eerst, terwijl de schuif nog aan de rits zit, of beide openingen (elk uiteinde waar de tanden zijn ingeregen) dezelfde afmeting hebben. Als een van de openingen te wijd is, worden de tanden niet meer goed in elkaar gehaakt. Gebruik een pincet om de openingen voorzichtig weer samen te knijpen tot hun oorspronkelijke afmeting. Je kunt ook de schuif tussen de uiteinden van het pincet zetten en knijpen om de schuif samen te drukken.
   
   Lukt het niet om de schuif te repareren terwijl hij aan de ritssluiting zit, pak dan met het pincet de bovenste stoppers vast en geef er een stevige ruk aan. Verwijder de schuif van de rits en onderzoek hem. Als de schuif is verbogen en het niet lukt om deze weer terug te buigen, koop dan een nieuwe in een stoffenwinkel of online.
   
   Rijg, om de schuif te repareren, de bovenste tanden van beide kanten van de rits door de schuif. Beweeg de schuif naar beneden en naar boven om je ervan te verzekeren dat hij werkt. Vervang de bovenste stoppers. Dit doe je door de stopper op de oorspronkelijke plek te zetten en hem vervolgens met een pincet stevig samen te knijpen om hem vast te zetten. Wiebel even met de stopper om te controleren of hij stevig vastzit.
3. Maak de onderdelen schoon.
   Vuil of ophoping kan ertoe leiden dat een rits niet goed dichtgaat. Meng enkele druppels afwasmiddel met water. Dompel een schoonmaakdoek in het sopje en wrijf er vervolgens mee over de hele lengte van de rits, zowel aan de voor- als de achterkant. Probeer daarna de schuif te bewegen.
   
   Als het nog steeds niet lukt om je rits dicht te doen of de schuif te bewegen, dan zul je je kledingstuk naar een kledingmaker moeten brengen.

Als je rits niet dicht blijft zitten, probeer dan de ritsonderdelen te repareren met de bovenstaande tips. Maar in een noodgeval kan dit lapmiddel een tijdelijke oplossing zijn. Rijg een paperclip door de schuif om als lipje te dienen. Rits hem vervolgens naar boven en haak de andere kant van de paperclip aan de sluiter. Dit houdt de rits op zijn plek totdat je hem kunt repareren of vervangen.

Tekst: Hannah Singleton