Moslima's strijden voor hun eigen ruimte

Het creatieve collectief Muslim Sisterhood draait om de missie van oprichters Zeinab Saleh, Lamisa Khan en Sara Gulamali: een nieuwe definitie geven aan en zichtbaar maken van wat het voor hen betekent om moslima te zijn. Dat houdt in dat ze het bestaande beeld zowel binnen hun eigen gemeenschap als in de publieke opinie willen aanpakken.

"Als ik [toen ik opgroeide] de afbeeldingen van moslima's had gezien die wij creëren, dan had ik niet zoveel met mijn geloof geworsteld als dat ik gedaan heb", zegt Lamisa (25), schrijfster en styliste. "We hebben een ruimte gecreëerd waar moslima's hun geloof kunnen uitdragen zonder dat ze zich gedwongen hoeven te voelen om zich op een bepaalde manier te gedragen om geaccepteerd te worden".

Het drietal vond elkaar via social media nadat ze geïnspireerd raakten door elkaars werk om de perceptie van moslima's te veranderen. Ze vonden elkaar in wat Sara "een combinatie van passie en pijn" noemt bij hun worsteling om geaccepteerd en gezien te worden in de creatieve sector en binnen hun geloof en cultuur. Muslim Sisterhood werd opgericht in 2017, eerst als een fotoreeks vastgelegd door artieste en fotografe Sara (23). Deze serie weerlegde de traditionele beelden die ze zagen en vierde de diepgang en energie van de moslima's die ze kenden die van streetwear houden en vooruitstrevend zijn.

"We hebben allemaal een drive om plekken te creëren met de focus op moslima's om de wereld leefbaarder te maken, niet alleen voor ons, maar ook voor de volgende generaties", zegt de artieste Zeinab (24). "Het gaat erom onszelf te vieren, de band tussen vrouwen te bevorderen en om niet-gehoorde vrouwen een stem te geven, en niet vanuit slachtofferschap."

Hun uit passie ontstane project is uitgegroeid tot een bruisende internationale gemeenschap die inclusieve evenementen, samenwerkingen met merken, workshops op het gebied van zelfverdediging, een tijdschrift en heel, heel veel foto's omvat die de Islam creatief uitdagen.

De vrouwen zeggen dat hun online gemeenschap hun heeft geholpen tijdens de afgelopen maanden te blijven samenwerken, zeker omdat Sara is verhuisd van Londen naar Vancouver. Hier vertellen ze over hoe ze het fundament hebben gelegd voor hun onderlinge verbondenheid en hun publieke activiteiten hebben uitgebreid, en hoe ze hopen opnieuw te kunnen definiëren wat het betekent om een moderne moslima te zijn.

Het is duidelijk dat jullie alle drie ongelooflijk dankbaar zijn dat jullie elkaar hebben ontmoet en dat jullie hebben ontdekt dat jullie creatieve doelen op één lijn liggen. Hoe ging het toen jullie elkaar ontmoetten, en hoe heeft jullie band zich ontwikkeld?

Sara: Toen we elkaar voor het eerst ontmoetten hebben we tijden zitten praten. Dat was een moment van collectieve kracht. We hebben elkaar gevonden in onze liefde voor en frustratie over hoe de dingen zijn en het is een combinatie van passie en pijn die ons samenbrengt. Het is noodzakelijk om vrouwen om je heen te hebben die je niet alleen steunen, maar die ook begrijpen hoe het voor je is geweest.

Lamisa: Opgroeien was voor mij een worsteling, want het was nooit cool om moslim te zijn. Het was nogal isolerend en ik vind dat er in deze verbonden samenleving geen reden meer hoeft te zijn voor iemand om zich zo te voelen. Dus toen ik het werk [van Zeinab en Sara] zag, vroeg ik ze meteen om naar mijn kantoor te komen. De rest is geschiedenis. Ik had thuis alleen maar broers en het is zo fijn geweest om mijn creativiteit, geloof, identiteit en kracht [met deze vrouwen] te ontdekken.

Zeinab: Ik ben de enige dochter van mijn moeder, dus ik heb altijd een oudere zus gewild. Lamisa is dat voor mij. We praten iedere dag, ik blijf bij haar slapen en haar moeder is soort van mijn tante. Wat betreft Sara, ik denk dat ik nog nooit iemand heb ontmoet die dezelfde ervaring heeft gehad op de kunstopleiding. Het is niet de meest gemakkelijke omgeving om moslim te zijn, dus dat schepte echt een band. Sara is mijn jongere zusje.

Ik denk dat er niets fijners is dan deze verbinding met mijn zussen en de gemeenschap. Het is gewoon zo'n fantastisch gevoel dat ik weet dat ik gesteund word door deze twee vrouwen. Lamisa en Sara zijn zo'n grote bron van kracht voor mij...

Lamisa: …ze geven me vertrouwen en geborgenheid.

Zeinab: En bevestiging. Ja, deze meiden zijn mijn zussen.

Hoe beïnvloeden de overtuigingen die jullie als jonge moslima's hebben jullie creatieve aanpak en jullie creaties?

Zeinab: De Islam leert ons om attent, empathisch en gastvrij te zijn naar iedereen toe. Iedereen die de moskee binnenkomt wordt met open armen ontvangen, en mijn familie heeft me altijd geleerd om iedereen welkom te heten. Een fundamenteel principe binnen de Islam is zakat, een verplichte donatie aan liefdadigheid, en het is een manier om die zorg voor de gemeenschap echt te integreren binnen ons geloof.

Lamisa: Ik las een boek over de gedeelde verstandhouding die je hebt met mensen met dezelfde minderheids- of etnische achtergronden, omdat ze je begrijpen zonder dat je iets hoeft uit te leggen. Ik hoef je niet uit te leggen waarom ik niet drink, waarom mijn ouders willen dat ik voor 21.00 uur thuis ben en waarom ik me op een bepaalde manier kleed. Ik heb echt troost gevonden in het feit dat de Islam mij een gedeelde identiteit geeft waardoor ik word begrepen binnen mijn gemeenschap. Dat heb ik nergens anders kunnen vinden.

Jullie hebben elkaar ontmoet via Instagram, Muslim Sisterhood en een bijbehorend Instagram-account opgezet, en hebben een behoorlijk aantal volgers opgebouwd in verschillende landen. Hoe houden jullie je gevoel van zusterschap online interessant en laten jullie je stemmen offline horen?

Zeinab: Social media is een tool voor ons geweest om onze mensen te vinden. Het grote moment dat onze online gemeenschap samenkwam in een offline ruimte was tijdens de lancering van ons tijdschrift. Toen kwamen we samen met 200 mensen. Het was ongelooflijk, met heerlijke mocktails, een plek om te bidden, fantastische panelleden en Islamitische dj's.

Lamisa: De reden waarom we zoveel volgers hebben is omdat we een authentieke gemeenschap zijn. Het gaat letterlijk over moslima's die creatieve afbeeldingen maken voor moslima's. Instagram heeft ons een platform gegeven waar we in de levens van mensen kunnen kijken en kunnen begrijpen waarom ze op ons lijken. Dat geeft je het gevoel van een gemeenschap die verder reikt dan platform en locatie.

Jullie zijn nu drie jaar verder. Hoe gaat de Muslim Sisterhood om met verouderde overtuigingen binnen en buiten de moslimgemeenschap?

Zeinab: We breiden representatie binnen ons werk uit door prioriteit te geven aan talenten die zwart, moslim en/of mensen van kleur zijn. We richten ons op de mensen achter de foto's en het team, niet alleen op wie er op de billboards staat. We creëren nieuwe mogelijkheden buiten de normale perspectieven en lineaire en normatieve structuren. Het heeft zich organisch ontwikkeld. Een sleutelmoment was het organiseren van workshops op het gebied van dansen, het maken van tijdschriften en het maken van wierook. Het was fantastisch om moslima's in staat te stellen hun eerste workshops te geven.

Lamisa: In het begin verwezen onze afbeeldingen naar onze jeugd in hartje Londen. We maakten foto's bij Brick Lane en Brixton, centra voor gemeenschap en cultuur die ten prooi vielen aan gentrificatie. We poseerden in halalwinkels, markten en in een zelfbedieningsgroothandel, en de winkeleigenaren waren ontzettend behulpzaam: "Vergeet niet ons op Instagram te taggen". Het afgelopen jaar deden we een shoot voor ons merk waarbij we teruggingen naar die groothandel om foto's te maken. Dat gaf ons echt het gevoel dat de cirkel rond was, het voelde goed.

Zeinab: We werden uitgenodigd om op het Islam Channel [een Britse zender] te spreken, waar mijn moeder en tantes naar kijken. Het was fantastisch omdat we daar een platform kregen om tegen de gemeenschap te praten, voornamelijk tegen ouderen, en om te vertellen over de solidariteit en vele gezichten van moslima's en nonbinaire personen buiten onze volgers op Instagram.

Hoe komt jullie gezamenlijke kracht terecht in jullie werk, als medeoprichters die allen even gepassioneerd en gemotiveerd zijn voor wat jullie doen? Hoe ontwikkelen jullie je als mens en kunstenaar, en hoe doet jullie gemeenschap dat?

Lamisa: Ik ben de luidere, extravertere persoon, dus ik doe de netwerktaken. Zeinab is ontzettend georganiseerd en zorgvuldig, dus zij doet de logistiek. We wisselen af wie er e-mails beantwoordt en controleert. Sara was onze fotografe, maar nu staat ze in contact met klanten en doet ze het externe werk. Ik kan bouwen op deze twee, omdat we dezelfde visie hebben, en als we het niet eens zijn spreken we dat uit en komen we tot overeenstemming.

Zonder Muslim Sisterhood zouden we onszelf niet stylisten of creative directors kunnen noemen, omdat die functies zo moeilijk zijn om te krijgen. We hebben deze functies zelf geleerd, en dat betekent dat deze vaardigheden overdraagbaar zijn en dat we ze andere mensen kunnen leren.

Sara: We hebben meer te bieden, meer mogelijkheden buiten onszelf. We vinden het fantastisch om vrienden en andere mensen uit onze gemeenschap in te huren, ook gezien het feit dat ik nu zelf in het buitenland woon, en om ze de mogelijkheden te geven om met ons mee te groeien. Wanneer we samenwerken, kunnen we veel verder komen. Dat we elkaar hebben, zorgt er ook voor dat we even stoom kunnen afblazen wanneer we willen opgeven, ons niet goed voelen of wanneer we gefrustreerd zijn. Eén van ons kan dan zeggen: "het is goed, ik ga er wel mee aan de slag".

Zeinab: Soms kan samenwerken stressvol zijn omdat je de controle over zaken verliest. Maar eigenlijk is het ook fantastisch om te weten dat ik op deze vrouwen kan rekenen voor ondersteuning, om dingen voor elkaar te krijgen en om samen de krachten te bundelen om dingen te maken die we alleen niet hadden kunnen maken. Ik weet dat het werk dat we doen prachtig is en betekenisvol is voor onze hele gemeenschap.